Webmaidens Grimoire

 Omdat we ondertussen al tien maanden niet mogen samenkomen en ook covenbijeenkomsten en jaarfeesten niet fysiek mogen, organiseren we voor Yule een klein Ritual Apart Together-ritueeltje dat we elk apart kunnen doen.  Yule gaat om de terugkeer van het licht in de wereld. Dat is letterlijk, met de terugkeer van de zon, maar in coronatijden kan je dat ook figuurlijk nemen.  Daarom een klein ritueeltje, niet te serieus of te hoogdravig, maar klein en plezierig met een vleugje humor en vooral veel positieve vibes.  YULE RAT   Nodig voor dit ritueeltje:  een kaars (en lucifers, vergeet de lucifers niet :-))  1 vel papier  Balpen (of kleurpotloden, stiften, whatever als je je wil uitleven)  Maak een happertje (zie instructies: https://www.youtube.com/watch?v=Hh6Dup06kfs ).  Schrijf op de binnenflapjes 8 cijfers of symbolen (die dienen om uit te kunnen kiezen). Ik gebruikte hier zelf de 8 eerste runen van de oude Futhark voor, de Aett van Frey...

De winter is een periode waar ik moeite mee heb. Het ligt volgens mij aan de kleur van het licht, of gewoonweg het ontbreken van licht. Vroeg opstaan is al niet mijn ding, laat staan opstaan in het donker! In dat donker hangt een soort van zwaarte, alsof alles stil staat en aan het wachten is op wat gaat komen, en in zekere zin is dat natuurlijk ook zo. Als je het bekijkt vanuit de cyclus van planten en oogsten, dan is het nu inderdaad wachten tot de zaden kiemen voor de volgende oogst en ondertussen teren op wat nog overschiet van de vorige.  De winter - en midwinter in het bijzonder - is dus een overgangsperiode, waarin we op de schraag zitten tussen twee oogsten. Het is de periode waarin we zelf ook stil zitten, de tijd hebben om te mijmeren, terug te blikken naar het afgelopen jaar en daar lessen uit te trekken, en vooruit te kijken naar het volgende, blij dat we lekker warm en comfortabel binnen zitten, beschermd tegen de koude en de schone maar verraderlijke grillen van de wi...

Sinds deze namiddag staat de kerstboom weer uitbundig opgetuigd in de living. Elk jaar maken we daar samen met de kinderen werk van. De boom en de bakken met versieringen worden uit de kelder gehaald en dan kiezen we voor de kleuren waar we dat jaar voor gaan. Het is een echte boom sinds we katten hebben die zo'n extra klimpaal heel interessant vinden, en stiekem vind ik dat niet erg omdat de naalden zo'n pest zijn als je gewend bent om op blote voeten door het huis te banjeren.  Ondertussen hebben we versiering voor wel vier bomen, maar elk jaar is er wel iets in de uitverkoop dat zo mooi is dat ik er niet aan kan weerstaan: de rode draakjes van vorig jaar, de witte hertjes van het jaar daarvoor, de glazen sneeuwmannetjes van nog een jaartje eerder en zo kan ik jaren teruggaan. Ik weet nu al dat ik me zal moeten inhouden in januari, nu de winkels door de lange lockdown nog vol hangen met broze kerstspulletjes. Het mooie aan de kerstboom is voor mij niet dat die een heidense ac...

Het is donker. Aan weerskanten van het pad steekt het donkere silhouet van de besneeuwde dennen af tegen de nachtelijke hemel. Die is diep donkerblauw en bezaaid met sterren. Het is winter en het is koud. Ik kan de wolkjes zien die ik uitblaas.  Ik loop op een pad, onderweg om kennis te maken met de spirit van het element aarde en hem om zegeningen te vragen. Kaat en ik hebben net een vraag op een papiertje gezet en die tijdens het ritueel van Elenor in een appel gestoken, op de plek waar de zaadjes zitten, en die gaat achteraf de aarde in, zodat onze wensen kunnen ontkiemen.  In de verte zie ik iemand aankomen. Het is donker, dus ik kan niet goed zien wie het is. Als we dichter bij elkaar zijn gekomen, moet ik onwillekeurig lachen. Voor me zie ik een faun, met hoorntjes en bokkenpootjes. Komt het nu door het winterse sneeuwlandschap rondom ons of omdat ik bezig ben met de voorbereiding van een wintervisualisatie voor de volgende covenbijeenkomst, ik weet het niet, maar met zi...

Sommige Native American tribes hadden de gewoonte om de tijd en de geschiedenis van hun stam bij te houden door op gelooide buffalohuid grafische symbolen te tekenen.  In de winter hield een elder van de stam de gebeurtenissen binnen de gemeenschap bij van de eerste sneeuwval tot de laatste, iets dat “Wintertelling” (winter counts) werd genoemd. In dat woord herken je “vertellen” en dat is precies wat het is: het verhaal van de gemeenschap dat wordt doorverteld en levend wordt gehouden. Omdat de winterperiode voor veel mensen moeilijk is, zeker als je wat gevoelig bent voor een gebrek aan zonlicht zoals ikzelf, kan een wintertelling een houvast zijn. Door elke dag iets dat je fijn vond, dat je positief heeft geraakt, dat je mooi vond, enz. ... bij te houden onder de vorm van een symbool, een fotootje, een tekening - een soort van instagram zo je wil, maar dan niet persé virtueel als je niet zo into social media bent - maken we voor onszelf als het ware van dag tot dag een snoer van...

We hebben al gezegd dat de Fege Find een soort van westers medicijnwiel is, met de oghamrunen op vier zijden rond het centrum. De oghamrunen zijn daar echter niet willekeurig gezet. In de Ierse mythen en legenden vinden we die vier zijden ook terug, als windrichtingen. De Kelten kenden twaalf winden of Airts die allemaal uit een ndere richting kwamen en elk hun specifieke invloed hadden op het land en haar bewoners, maar een paar van die Airts waren belangrijker of groter dan andere: de windrichtingen zoals we die nu ook nog gebruiken. Maar opgelet, de interpretatie die de meeste heksen tegenwoordig aan de vier windrichtingen geven komt niet overeen met de interpretatie van de oude Ieren! Het Noorden was de richting van gevecht, oorlog en vuur, met als symbool het zwaard en als dier de arend. Dit was de richting van krijgers en goden. Winden uit het noorden voorspelden strijd en conflict. Het Oosten was de richting van overvloed en voorspoed, met als symbolen rijkdom van gelijk welke a...

Het lijkt nog verschrikkelijk ver weg - het is nog maar net Samhain geweest en Sinterklaas moet nog langskomen - maar vanavond steken ook wij de eerste kaars aan van onze zogenaamde väntljusstaken, in afwachting van kerstmis. In de komende coronawinter kunnen we wat extra licht wel gebruiken. Vier weken voor kerstmis worden in onze streken ook overal de adventskaarsen aangestoken. Dat is een oud van oorsprong Duits gebruik uit de 19de eeuw dat de geboorte van Christus aankondigt maar dat zoals zoveel andere dingen waarschijnlijk door de katholieke kerk overgenomen werd van een veel ouder gebruik.  In Scandinavië doen ze enthousiast mee met dat gebruik. De Scandinaven hebben zowiezo iets met kaarsen. Misschien komt dat doordat de winter daar nog donkerder is dan bij ons. Zweden, Noren, Denen, het maakt niet uit, ze zetten allemaal hun huis vol met kaarsen in de winter voor een beetje licht en hygge. Vroeger was dit een puur Scandinaafs fenomeen, maar door het succes van social media...

CNN staat op in de achtergrond. De kinderen kunnen ondertussen alle 51 staten van de (niet zo) Verenigde Staten aanwijzen op de kaart. Terwijl we onze boterhammen opeten aan de grote tafel discussiëren we over het belang van democratie en waarom autocratische leiders met hun simpele oplossingen voor de grote problemen van onze tijd zo aantrekkelijk lijken maar die problemen alleen maar groter maken. Zelfs Dries laat even zijn game voor wat het is om me te vertellen dat Biden voorstaat in de tellingen en dat het nu afhangt van Pennsylvania. Als ik somber opwerp dat Trump het misschien toch nog haalt, draait Kaat met haar ogen. Het zou fijn geweest zijn om in deze donkere tijden eens wakker te worden met goed nieuws. We hopen in ons gezinnetje dat Joe Biden wint, omdat we allemaal afkerig zijn van de speelplaatsbully. Zo iemand die gelooft dat een conversatie er uit bestaat om anderen te vernederen, uit te lachen, weg te brullen of zelfs door één van zijn vriendjes fysiek te laten aftuig...

Octopus. Dat was de totem die ik indertijd bij de scouts kreeg nadat ik eerst in een donker bos mijn beer uit een boom moest gaan halen. Iets dat in die tijd echt wel mijn grenzen verleggen was. De uitleg bij die totem kwam achteraf bij het kampvuur: het zijn schuwe maar slimme dieren. Nu weet ik dat dat een compliment is, maar toen voelde het niet zo. In de jaren tachtig was een octopus best nog een exotisch en raar beest, zeker als je het vergelijkt met wolven, vossen, en andere dieren die wel eens opduiken bij de totemisatie (wat een volwassen woord voor tieners :-)). Octopussen zijn fascinerende wezens. Ik herinner me nog de octopus die de uitslagen van de Mundial in 2010 voorspelde. De hele wereld was toen in de ban van Paul de octopus, die het warempel bij het rechte eind had toe hij de uitslag voorspelde: Duitsland won de world cup en Brazilië mocht afdruipen. Of Inky, de octopus in een aquarium in Nieuw-Zeeland die in 2016 via een afvoerpijp terug naar de zee ontsnapte. En nu i...

Angst. We hebben er allemaal last van nu met corona. We zijn bang om onze job of onze zaak kwijt te raken. We zijn bang om ziek te worden. We zijn bang om vrienden of familie te verliezen aan het virus. Als iemand zegt dat hij er geen last van heeft, geloof hem dan maar niet want iedereen heeft er last van, in meerdere of mindere mate. Photo by Jasmin Sessler on Unsplash Schrik is eigenlijk iets dat goed is voor ons. Het is een instinctieve reactie die er voor zorgt dat we in situaties van gevaar snel handelen. Er komen door schrik allerlei chemische stofjes vrij in ons lichaam en in onze hersenen, zoals adrenaline, die er voor zorgen dat we zo snel als we kunnen reageren op gevaar.  Als er ineens een monster voor je springt, dan sta je ofwel meteen klaar om dat monster een pak slaag te geven, ofwel loop je heel snel weg, ofwel bevries je zoals een konijn in de koplampen van je auto. Dat noemen we de Fight / Flight / Freeze reflex. Er zijn nog een paar andere F-jes maar die zijn n...

Elk jaar maken we hier thuis een voorouderaltaar en krijgen de oma's en de opa's een glaasje met hun favoriete drankje. Dit jaar gingen we daarin een stapje verder: we maakten ons voorouderaltaar op de tafel zelf, zodat de oma's en opa's mee aan tafel zaten tijdens onze feestelijke gourmet. Omdat de sluiers tussen de werelden dunner zijn op Samhain, vinden de mensen die we graag zien maar die al naar de andere kant zijn gegaan voor heel even hun weg terug naar onze kant van die sluiers. De tafel dekken voor de voorouders op de avond van Samhain of Halloween is dus iets dat wel vaker gebeurt, denk maar aan de feestelijkheden in Mexico op de Dia de la Muerta, als de mensen naar de kerkhoven trekken om daar met hun overledenen feest te vieren. Meestal gebeurt dat samen met de doden eten echter onder de vorm van een "dumb supper", een stom etentje. Stom in de betekenis van stil en zonder gepraat uiteraard. Waar het gebruik precies vandaan komt is niet helemaal dui...

Omdat de coronamaatregelen een week geleden nog waren verscherpt, hadden we de stekker uit het open Samhain-ritueel getrokken en werd het uiteindelijk een simpel RAT ritueeltje met een virtuele cake&wine zondagavond. Kwam het nu door de nieuwe lockdown die de avond voordien was aangekondigd door de regering, met de boodschap dat we weer bijna niemand meer “in ‘t echt” mogen zien, ik weet het niet, maar de sfeer voor Samhain de dag nadien was een beetje bizar. Het besef dat we op een kantelpunt staan, niet enkel in het jaar maar ook in deze crisis, zorgde voor een zekere zwaarte, een dofheid en radeloosheid die je bijna tastbaar op straat kon voelen. In de namiddag zag je taferelen die je normaal gezien alleen maar ziet in oude documentaires over het Oostblok, of op het nieuws in reportages over landen als Venezuala. Het verschil is dat de mensen hier nu wanhopig kwamen Sinterklaas-shoppen. Echt bizar. Nadat ik in de namiddag met de kinderen cupcakejes had gebakken, was ik met Kaat ...

Een van die dingen die de laatste jaren standaard bij een Samhainviering leken te horen, zijn de pompoencakejes van Maera. Nu we door de lockdown zowiezo niet kunnen genieten van een gezamenlijk cake&wine buffet, en we van Tanusha voor het Samhain RAT de opdracht hadden gekregen om te gaan bakken, wilde ik twee vliegen in één klap slaan en zelf aan de slag met pompoen en bloem.  Indertijd had ik ooit bij Stone Manor, de Britse supermarkt in Everberg , pompoenmash in blik gekocht, ideaal voor luie bakheksen zoals ik. Die winkel is het walhalla voor Halloweenfans, met een hele verdieping vol griezeldecoratie, bakvormen met doodskoppen, vleermuisvorkjes en van dat fraais waar ik elke keer weer ooooooh van ga :-) Jammer genoeg was daar door de coronalockdown dit jaar geen sprake van. Dipevriespompoenblokjes dan maar. Of toch niet,want bij onze reguliere supermarkt stonden de mensen in een lange rij van minstens 30m aan te schuiven en in de kleine buurtsupermarkt was er van pom...

 Het is donker maar ik ben niet bang. Het is hier rustig en stil. Ik hang hier te dobberen in het donker. Je kan bewegen in het donker, zegt Lora O’Brien. Ik begin met mijn armen en benen te zwemmen in het donker, maar omdat het donker gewoon overal zwart blijft en er dus niks verandert, hou ik daar na een tijdje mee op. Ik hang gewoon. Ik bén gewoon. Ik geniet.  In de verte zie ik plots een lichtpuntje. Als ik er naartoe zwem, zie ik dat het een rechthoek is, als een deuropening (dat had ik al gezien voordat Lora er ons op wijst :-)). De deur lijkt daar gewoon te hangen in het zwart van het donker, met de deur naar binnen open, alsof iemand hier in het donker ze heeft opengedaan. Ik kijk achter de deur, maar daar is niks. Aan de achterkant is er gewoon donker, alsof er geen deur is, alleen zwart.  Door de deuropening zie ik bomen, een gemengd landschap, als een bos maar heel licht en welkom, een contrast met het donker waar ik uit kom. Het voelt vol leven terwijl het don...