Een niet zo dumb supper

Elk jaar maken we hier thuis een voorouderaltaar en krijgen de oma's en de opa's een glaasje met hun favoriete drankje. Dit jaar gingen we daarin een stapje verder: we maakten ons voorouderaltaar op de tafel zelf, zodat de oma's en opa's mee aan tafel zaten tijdens onze feestelijke gourmet. Omdat de sluiers tussen de werelden dunner zijn op Samhain, vinden de mensen die we graag zien maar die al naar de andere kant zijn gegaan voor heel even hun weg terug naar onze kant van die sluiers.

De tafel dekken voor de voorouders op de avond van Samhain of Halloween is dus iets dat wel vaker gebeurt, denk maar aan de feestelijkheden in Mexico op de Dia de la Muerta, als de mensen naar de kerkhoven trekken om daar met hun overledenen feest te vieren.

Meestal gebeurt dat samen met de doden eten echter onder de vorm van een "dumb supper", een stom etentje. Stom in de betekenis van stil en zonder gepraat uiteraard. Waar het gebruik precies vandaan komt is niet helemaal duidelijk, maar eclectisch als wij zijn, zouden we ons daar zowiezo niets van aantrekken. :-)

Een dumb supper is dus stil. Het is geen gewoon etentje maar eigenlijk een alternatief Samhain-ritueel. De sacraliteit van het ritueel wordt weerspiegeld in de stilte aan de tafel. Er wordt bijvoorbeeld een cirkel getrokken, gezuiverd, en alles wat bij een ritueel hoort.

Hier bij ons thuis is het nooit stil. Onze kerst- en andere familiefeesten zijn luid en vol volk dat door elkaar heen praat, lacht en het glas heft. Een echt dumb supper zou voor mij perfect zijn als een officieel ritueel maar dus niet helemaal juist voelen met de familie. Zelfs op de begrafenis van de oma's en opa's die nu een plaatsje hebben gekregen op ons voorouderaltaar werd er niet alleen gegeten maar ook gelachen, straffe verhalen verteld en het glas geheven op hun welzijn aan de andere kant. Het feestgedruis op Halloween voelt dus juist als de perfecte manier om de voorouders te eren, zo'n beetje als de Mexicanen. Mijn voorouders kennende zouden ze het daar ongetwijfeld mee eens zijn :-)

HOE HOU JE EEN DUMB SUPPER?

Zuiver de ruimte en maak een heilige ruimte zoals je met een ander ritueel ook zou doen.

Dek de tafel. Je kan hiervoor een zwarte tafeldoek gebruiken, zwarte servietten, enz. ... Aan het hoofd van de tafel dek je een plaats in voor de overledenen/voorouders. Vergeet ook hun stoel niet. Je kan die versieren met witte of zwarte doek, bloemen, enz. ... Zet een witte kaars bij het bord. Je kan ook verschillende theelichtjes gebruiken als je verschillende doden wil herdenken.

Vraag aan de gasten van je dumb supper om zich gepast te kleden. Vraag hen om een briefje mee te brengen met een boodschap die ze willen vertellen aan hun overledenen. Dat briefje blijft privé.

Daarmee zijn we bij het belangrijkste punt: het dumb supper gebeurt in stilte! Van zodra de gasten de eetkamer binnen komen, wordt geen woord gewisseld. Alles wat die gewijde stilte kan doorbreken - smartphones, kinderen, huisdieren, ... - hou je liefst buiten tijdens je dumb supper.

Als de gasten binnenkomen, in stilte, stoppen ze even bij de stoel voor de overledenen om hen in stilte te groeten. Als iedereen zit, geef elkaar dan de hand en trek in stilte een cirkel. De persoon die het dumb supper organiseert zit aan het andere hoofdeinde van de tafel. Zij of hij is diegene die de gasten serveert. Dat gebeurt in volgorde van ouderdom: eerst de overledenen, dan de oudste en zo verder tot de jongste. Het is het gemakkelijkst als iedereen in die volgorde aan tafel is gaan zitten. Niemand begint al te eten. Pas als iedereen bediend is en iedereen aan tafel zit, mag men beginnen eten.

Na het eten gaat ieder om de beurt met zijn briefje naar de stoel van de overledenen. Focus op de inhoud van het briefje en brand het dan op in de vlam van de witte kaars. Gebruik een kommetje om de asresten van de briefjes in op te vangen.

Als alle briefjes zijn verbrand en iedereen terug zit, sluit dan de ogen en focus op de overledenen. Als iedereen klaar is, geef elkaar dan terug de hand en open de cirkel.  

Daarna verlaat iedereen in stilte de kamer. Stop bij de stoel van de overledenen en groet hen in stilte alvorens de kamer uit te gaan.

Bronnen:

• https://www.atlasobscura.com/articles/what-is-dumb-supper
• https://www.learnreligions.com/feast-with-the-dead-2562707
• https://theghostinmymachine.com/2019/06/12/the-most-dangerous-games-the-dumb-supper-ritual-pagan-folklore-dead/