Onder de hoede van Haar moederlijke hand (doopviering)
Gisteren waren we uitgenodigd op het doopfeest van het zoontje van vrienden van ons, in de Sint-Catharina kerk hier op 't Kiel. Zo'n klein babietje, dat doet je toch iets. Ik heb zelf twee schatten van kinderen en op de ene of de andere manier vergeet je hoe klein ze ooit waren. Kaat was een prematuurtje en paste nauwelijks in mijn hand. En als je ze dan nu ziet rondspringen, dan denk je eigenlijk nooit terug aan van hoe ver ze eigenlijk gekomen is. Toch betrap ik mezelf er soms op dat ik naar mijn kleintjes aan het kijken ben met een gevoel van ontzag. Dat gevoel van verwondering om dat nieuwe leven, dat zomaar uit het niets is ontstaan, dat gaat hopelijk nooit weg.
Het is fascinerend, zo'n kleintje, alsof de wereld elke keer een beetje opnieuw begint. Het geeft je ook een goed gevoel, net alsof je zelf een beetje opnieuw geboren wordt, want je herkent jezelf in je kinderen en je weet dat je door hen en in hen een deeltje bent van een lange ketting van leven die verder gaat, lang nadat je zelf al niet meer op deze wereld bent.
Zo'n kleintje wordt dus met veel vreugde en dankbaarheid verwelkomd en daar horen sinds mensenheugenis rituelen bij, om een nieuw kind te verwelkomen in de gemeenschap. Voor de christenen is dat ritueel de doop. De kerken mogen dan leeglopen, voor overgangsrituelen zoals trouwfeesten, begrafenissen en doopfeesten komen de mensen toch nog altijd naar de kerk. Voor veel mensen is de doop nog altijd het symbool van het wonder dat zo'n kind oproept, een viering van het geheim van het leven, dankbaarheid en verwondering. Een doopviering is ook een symbool van engagement: we beloven dat we er altijd voor dat kleine mensje zullen zijn en dat we voor hem of haar zullen zorgen. Zo'n nieuw mensje moet nog alles ontdekken - een heel avontuur! - maar hij of zij kan steeds op ons rekenen op zijn weg doorheen het leven.
Dat is wat het doopfeest voor mij persoonlijk betekent. Je laat je kleintje zien aan alles wat niet fysiek is, zodat ze allemaal weten wie dit kind nu precies is en dat het bij jou hoort. En je roept de bescherming af van het goddelijke, of je dat nu via een doopviering in de kerk of via een wiccaning doet, en van de omgeving van je kind. Je vraagt om de kracht en de liefde die je nodig zal hebben om je kind te begeleiden naar zijn of haar volwassen leven. Zo kan je op je twee oren slapen: er zal altijd iemand zijn om zijn of haar hand vast te houden als het nodig is ...
Het woord dopen komt van het Griekse woord "baptizo", niet te verwarren met "bapto". Het beste voorbeeld komt van de Griekse dichter en dokter Nikander van Colofon, die leefde rond 200 voor Christus. Hij schreef een recept uit voor het maken van pickles - jawel :-) - en hij gebruikt daarin zowel bapto als baptizo. Om pickles te maken moeten de groenten volgens hem eerst in kokend water gedipt worden - bapto - en vervolgens in een azijnoplossing gedropt - baptizo. Het gaat alletwee om het dippen van groenten in een vloeistof, maar bij bapto gaat het om iets tijdelijks, bij baptizo verandert er iets permanent. Dat is ook wat het doopsel is: ook al kan je je tegenwoordig laten schrappen uit de doopregisters van de katholieke kerk, je kan jezelf niet helemaal laten ontdopen. Dat is eigenlijk net hetzelfde als een inwijding of toewijding: eens je ouders je kenbaar hebben gemaakt aan de niet-fysieke wereld, kan je de klok niet meer terugdraaien. The deed is done.
Elke katholieke doopviering heeft zijn min of meer vaste opbouw: welkomstwoord, doopbelofte van de ouders en peetouders, handoplegging, een lezing uit het evangelie, de geloofsbelijdenis, de naamgeving, het toedienen van het Doopsel zelf, de zalving, de doopkaars, een stukje rond het doopkleed, het Onze Vader, slotgebed, toewijding aan Maria, Effatagebed, zending en zegen. Gelukkig mogen ouders tegenwoordig zelf invulling geven aan een heleboel van die onderdelen, en er zelfs een deel van weglaten. Of wat dacht je van de moederlijke hand van God in de doopviering van Arno! :-)
Wie met "heidense" ogen doorheen de teksten van zo'n klassieke doopviering struint, zal die ogen trouwens waarschijnlijk soms wijd opentrekken. Een heel aantal van de basisteksten van een katholieke doopviering zouden niet misstaan in een wiccaning. Dat komt omdat katholieke rituelen vaak teruggaan op veel oudere rituelen.
Als heks heb ik er dan ook geen problemen mee om deel te nemen aan een doopviering. Ik heb mijn twee kinderen ook laten dopen. Hen voorstellen aan de niet fysieke wereld was voor mij veel belangrijker dan de hele katholieke kerk en de wicca scene bij elkaar, en het maakte mij geen barst uit of dat nu gebeurde in een kerk of in een bos.
Water
Water is in de natuur het symbool voor zuiverheid, nieuw leven en groeikracht, maar ook van dood en vernietiging. Het is één van de vier elementen waar wij als heksen mee werken, maar ook de bijbel staat er vol van. Denken we maar aan het water van de zondvloed die de aarde schoon spoelde, het water van de Rode Zee waar de joden onder leiding van Mozes doorheen trokken op weg naar het beloofde land maar dat de Egyptenaren wegspoelde, het water dat Mozes uit de rots sloeg tijdens die barre tocht door de woestijn, het water van de Jordaan waarin Jezus zelf gedoopt werd, …
Uit onderzoek blijkt dat het water in de katholieke doopviering uitdrukkelijk staat voor de zee. De zee staat hier voor de chaos, de dood, het graf. In de zee afdalen en er weer uit opstijgen betekent dan ook afdalen in het water van de dood om, door de dood heen, naar een nieuw leven te gaan. Dat gaat terug op veel oudere mythen die spreken over de zon die 's avonds ondergaat in de zee als in een graf en er 's morgens stralend uit oprijst om een nieuwe baan te beschrijven. Iemand dopen betekent dan ook een doortocht door de dood heen naar een nieuw leven. Dat klinkt ons heksen zeer bekend in de oren :-)
Effata-gebed
Ik had nog nooit van “Effata” gehoord. Het betekent letterlijk “Ga open”. Jezus opende met dit woord de oren van een doofstomme zodat die weer kon horen en spreken (zie de Bijbel, Marcus 7,31-37). Het Effata-gebed is eigenlijk een zegening van de zintuigen. Via dat gebed wordt voor het nieuwe kindje gewenst dat het al haar of zijn zintuigen mag ontwikkelen om heel de wereld te ontdekken en zinnelijk en zinvol te leven. Het is een ode aan de lijfelijkheid! Misschien ben ik helemaal verkeerd, maar voor mij klinkt het alsof je ten volle fysiek moet leven om überhaupt zinvol te leven. Als dat niet hekserig klinkt! :-)
Toewijding aan Maria
Eén van die andere dingen die volgens mij teruggaan op veel oudere rituelen is de toewijding van de nieuwe baby aan Maria. In sommige parochies is dit vanzelfsprekend, in andere hebben ze er zo goed als nog nooit van gehoord. Aangezien Maria de beschermvrouwe van Antwerpen is, gebeurt het hier in de stad bijna standaard.
Bij dit stukje van de doopviering wordt specifiek de bescherming van de goddelijke moeder afgeroepen en worden kaarsen gebrand als offer om het gebed te bekrachtigen. De eerste keer dat ik dit meemaakte, moest ik bijna lachen. De herkenbaarheid! Bij de doopviering van Arno stak ik dus samen met mijn kinderen kaarsjes aan voor de Vrouwe, en we deden een wens voor de kleine jongen. Kaat wenste plechtig dat hij een vredig leven zou hebben, Dries dat hij veel speelgoed zou krijgen :-). Kinderen, zijn ze niet prachtig?
---
Doopviering Arno
Muziek - Vangelis / To the unknown man
(tijdens het binnenkomen)
Welkomstwoordje
Priester:
Welkom aan jullie, mama en papa, meter en peter, grote zus, grootouders en vrienden van Arno! Wij zijn blij dat jullie naar onze kerk gekomen zijn om mee te feesten en te vieren voor het wonder van een kind. Omdat we in een kerk samen komen, beginnen we deze doopviering met een kruisteken, een teken dat we maken om te vertellen dat we een kleine gemeenschap vormen, samen met Christus.
Allen:
In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Mama:
Een mens is niet zomaar een dingetje, iets bloots.
Diep in da dingetje verbergt zich iets groots.
Er woont een wonder in, iets ongelooflijk machtigs.
Een kind is meer dan alleen maar iets engelachtigs.
Ik weet niet wat het is, dat niet, maar ik maak me sterk:
Zo'n mensenkind is niet alleen maar mensenwerk.
Priester:
Omdat we soms de tijd vergeten en niet blijven stilstaan bij het wonder van het leven, willen we nu tot God bidden.
Allen:
God, we danken je voor Arno. Hij vervult ons hart met vreugde, met verwondering en dankbaarheid. Hij spoort ons aan om te werken aan een betere wereld: jouw wereld, God, die ook de onze is en waar Arno in vreugde kan opgroeien.
Naamopgave
Priester:
Iedereen draagt een naam, elke naam is het verhaal van een mens, van een kind, van een familie. Over heel de wereld zijn er duizenden en duizenden namen, duizenden en duizenden verhalen, maar vandaag springt er één naam uit: een klein leven dat hier in ons midden is. We kennen natuurlijk al de naam van jullie kindje, maar toch vraag ik heel plechtig: welke naam hebben jullie gekozen?
Ouders:
Arno
Priester:
Arno, vanaf vandaag kent iedereen je onder deze naam, vanaf vandaag gaat je levensverhaal verder. Vanaf vandaag staat je naam in de palm van Gods hand geschreven.
Bereidheid
Priester:
Mama en papa, jullie houden heel veel van Arno. Meter en Peter, ik ben zeker dat jullie een speciaal plaatsje voor jullie petekindje in jullie hart hebben gevonden. Mag ik jullie vragen: zijn jullie bereid om Arno te laten opgroeien in de warme liefde van jullie gezin en van de familie? Zijn jullie bereid om dat te doen in de gedachte van Christus?
Ouders, meter en peter:
Ja, wij willen zorgen dat Arno kan opgroeien in een warm thuis, met Gods liefde opgebouwd.
Gezamenlijk gebed, allen:
God, wij danken U dat we mogen leven en dat we Arno in ons midden hebben. We danken U voor de vreugde die hij ons geeft, we danken voor de verwondering en de dankbaarheid die uit zijn ogen straalt. Arno geeft ons de kracht om nog meer en beter te werken aan een wereld waar iedereen een eigen plaats in warmte en geluk kan vinden. Amen.
Zin en betekenis van het doopsel
Aanwezige kinderen worden naar voor gevraagd.
Bie leest voor: "Krummel, een heel gewone rups" van Max Lucado
We tekenen Arno met een kruisje
Priester:
Als we kindjes dopen, dan is het om hen in onze gemeenschap op te nemen. Eén van de grote kenmerken van onze gemeenschap is het kruisteken: een teken dat ons laat herinneren wat Jezus voor ons gedaan heeft.
Het is ook een teken dat Arno nu in die grote vriendenkring van Jezus opgenomen wordt. Daarom geef ik Arno een kruisje, zoals vroeger ouders en grootouders deden voor het slapengaan. Ik vertel erbij: "God zegent en bewaart je", want dat is de grote zin van het kruisteken.
Iedereen mag Arno een kruisje of een kusje geven.
Handoplegging:
Priester:
Soms sta je voor moeilijke momenten, soms ben je ook verdrietig. Dan voelt het goed dat er iemand is die je wil helpen, die je bij de hand neemt, een schouderklopje geeft of gewoonweg de hand op je schouder legt. Zo doet ook Jezus wanneer we het moeilijk hebben, we voelen dan dikwijls dat iemand met ons meegaat. Mag ik iedereen uitnodigen om de handen uit te strekken als een dak boven het hoofd van Arno en samen te bidden.
Allen:
God, laat Arno opgroeien in een warme, liefdevolle wereld. Houd je beschermende hand over Arno. Laat hem ervaren dat jij je beschermende hand nooit terugtrekt. Geef dat wij Arno proberen voor te gaan in alles wat goed is. Laat hem opgroeien, zoveel mogelijk op de goede weg, onder de hoede van jouw vaderlijke en moederlijke hand. Amen.
Evangelielezing en homilie
Door de priester.
Muziek - Ennio Morricone / Gabriel's Oboe.
Voorbeden
Priester:
God is er steeds wanneer we iets willen vragen. Hij luistert altijd, daarom mogen we nu vragen.
We bidden voor de ouders van Arno, dat zij een warme thuis geven aan Arno en dat ze hun liefde doorgeven aan dit kindje. Laat ons daarvoor samen bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
Wij bidden ook voor de ganse familie, dat ze Arno altijd graag zien en dat ze hem een belangrijke plaats in hun hart geven. Laat ons bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
We bidden ook voor Arno dat hij opgroeit tot een vrolijk kind dat een stukje van zichzelf kan weggeven in vriendschap naar anderen. Laat ons bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
God onze Vader, wees nabij om Arno te laten opgroeien in een wereld vol warmte, vreugde en geluk. Amen.
Geloofsbelijdenis
Priester:
Wanneer we in de kerk samen komen, dan is Christus in ons midden. Wij geloven dat God en Christus ons beschermen. Dat geloof willen wij nu uitspreken.
Allen:
Ik geloof in God, die wil dat we allemaal gelukkig zijn en die we Vader mogen noemen.
Ik geloof in Jezus Christus, die een goed hart had voor de mensen en altijd het goede voor ogen had.
Ik geloof in de Geest, die ons kracht geeft om te blijven volhouden.
Ik geloof in alle mensen die de moed niet opgegeven hebben en die geloven in een wondermooie toekomst.
Doopbelofte
Priester:
Beste Arno en iedereen die hier samen is, stilaan komen we aan het doopsel. Maar eerst wil ik toch nog vragen: lieve ouders van Arno, zijn jullie bereid om Arno op te voeden in het geloof van Christus?
Ouders:
Wij willen proberen om een goede mama en papa te zijn voor Arno. We willen je laten genieten van het mooie in deze wereld, de schoonheid van de natuur, de warmte van de mensen. Wij willen samen met jou aan je levensverhaal schrijven en zo de lege bladzijden van jouw boek vullen. Dat beloven wij.
Priester:
Maar niet alleen de ouders, maar ook de meter en peter krijgen een taak mee. Zijn jullie bereid deze taak op te nemen?
Meter:
Ik vind het fijn om meter te zijn! Het mag een ietsje meer zijn dan alleen maar cadeautjes geven of nieuwjaarsbrieven horen voorlezen. Arno, je mag ook bij mij komen wanneer je een geheimpje wil vertellen, en wees gerust: ik vertel het dan niet verder.
Peter:
Welkom Arno, beste man. 't Leven in het klein, zo is het nu voor jou, bij mij is dat al even geleden. Mijn vriend, jouw pa, en je mama zijn helemaal trots, met jou en je flinke zus, 't is fijn om jouw peter te zijn. Geen vrees, als jij later een bal naar mij passeert, zal ik nog de conditie hebben om hem terug te spelen, maar gooi alsjeblieft geen dobbelsteen naar m'n kop. We gaan leuke dingen doen, jongen, word niet te snel groot en blijf jezelf.
Priester:
Wij allemaal worden ook opgeroepen om er samen iets van te maken. Zijn jullie, beste familie en vrienden, bereid om te helpen daar waar nodig is?
Allen:
Wij willen allemaal bouwen aan een mooie vreugdevolle wereld waar Arno kan in opgroeien, wij zijn bereid hem te helpen zijn weg te zoeken in de grote wereld, wij willen er zijn wanneer Arno het moeilijk heeft.
Dopen met water
Priester:
Water is een teken van leven, het frist op, het lest je dorst, het wast het vuil weg, het maakt je weer fit. Water doet groeien, water doet leven. Zonder water kan niemand iets, zijn we echt verloren. Daarom dopen we ook met water om het nieuwe leven dat Arno vandaag krijgt te laten voelen.
Heer, zegen het water waarmee we Arno zullen dopen. Geef het levenwekkende kracht, geef het groeikansen voor iedereen.
Doopsel
Priester:
Arno, ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.
Zalving met Chrisma
Priester:
Olie wordt veel gebruikt: niet alleen in de keuken, maar ook sportmensen worden gemasseerd met olie om alles vlot te laten werken. Olie beschermt ook want we gebruiken olie om ons te beschermen tegen de felle zon. Maar olie dringt overal door: een olieplekje of olievlekje krijg je niet zomaar weg. Daarom zalven we Arno ook met chrisma, een welriekende olie, die ons vertelt dat Arno opgenomen wordt in de gemeenschap van de kerk.
Arno, moge deze zalf je doordringen en je kenmerken als christenmens.
Effeta-gebed
Priester:
In het effeta-gebed bidden we dat je kracht en sterkte vindt en open bloeit, dat je al je zintuigen gebruikt om van anderen en jezelf gelukkige mensen te maken. Het verwijst naar het verhaal van de doofstomme die door Jezus genezen werd: hij kon terug luisteren naar en vertellen over de Blijde Boodschap.
Arno, ik zegen je oogjes opdat ze altijd de diepte van je ziel zouden uitstralen.
Ik zegen je oortjes, dat je mag horen, het zingen van de dingen, dat je leert luisteren naar het verhaal van mensen.
Ik zegen je mondje, dat je mag lachen en woorden spreken van bemoediging, dat je je mond durft openen om dingen te noemen bij hun naam.
Ik zegen je handjes, dat ze leren geven en delen. Dat ze sterk en teder mogen zijn.
Ik zegen je voetjes, dat je vijuit mag gaan en staan in deze wereld, dat je met vallen en opstaan mag doorgaan, je eigen weg.
Doopkaars
Priester:
Soms is het goed dat er een lichtje blijft branden, want sommige mensen hebben een beetje schrik in het donker. Wanneer we vandaag de doopkaars aansteken, vertellen we feitelijk: kijk, je hoeft niet bang te zijn, Ik ben er, mama en papa zijn er om je te helpen. Mag ik aan de zus vragen om de doopkaars aan de Paaskaars aan te steken? De Paaskaars is het teken dat Christus als verrezene onder ons is.
Bidden we dan samen dit eenvoudige gebed:
Allen:
God, we vragen je ons te helpen om het Licht van Jezus brandend te houden in ons gezin. Moge dit Licht vuur en warmte brengen in het leven van Arno.
Onze Vader
Priester:
Arno heeft een sterke papa. Hij is er zeker en vast wanneer Arno hem nodig heeft. Maar wij hebben allemaal een Vader die we nog nooit gezien hebben, maar die goed voor ons zorgt. Bidden we tot Hem met de woorden die Jezus, Zijn Zoon, ons gegeven heeft.
Allen:
Onze Vader, die in de hemelen zijt, geheiligd zij Uw naam, Uw rijk kome, Uw wil geschiede op aarde als in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden. Zoals wij vergeven aan onze schuldenaren. En leid ons niet in bekoring, maar verlos ons van het kwade. Amen.
Toewijding aan Maria
Priester:
Arno heeft ook een lieve mama. Zij is er ook wanneer Arno even huilt of iets nodig heeft. Maar wij hebben allemaal een hemelse Moeder die voor ons zorgt. Mag ik jullie uitnodigen om mee naar achter te gaan, naar het beeld van Maria, om daar het gebed ter ere van haar te bidden.
Allen:
Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met U. Gezegend zijt Gij boven alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van Uw lichaam, Jezus. Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons, arme zondaars, nu en in het uur van onze dood. Amen.
Muziek - Charles Gounod / Ave Maria
Zegen en zending
Papa:
Mensenkind, je bent vandaag gedoopt,
een beetje water, iets van God al op je hoofd,
drie druppels slechts van straks de volle zee.
Mensenkind, als je groot geworden de zee zult zien,
het lief en leed van mensen golvend om je heen,
dan zul je, hoop ik, denken:
dat lijkt als drie druppels water op God, met wie ik ben gedoopt.
Mensenkind, kom mee en wees niet bang voor het water,
de last van mensen op je schouder,
de zorg voor anderen in je hoofd.
Want dit water is jouw element,
de mensen zijn jouw leven, de armen jouw God.
Met drie druppels water
is onze God vandaag met jou begonnen.
Hij stroomt wel nader op je af.
En met een zee van mensen groeit Hij om je heen.
Misschien ben jij de druppel die de zee zal dragen.
Priester:
Beste ouders, peter en meter, familie en vrienden, omring Arno met jullie liefde en wees gelukkig met elkaar. Moge vreugde, vrede en geluk in jullie huis wonen. Hiertoe zegene jullie de almachtige God, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.
Muziek - Joaquin Rodrigo / Concierto de Aranjuez (Allegro con spirito)
Ondertekenen van het doopregister
---
Hulp nodig bij het samenstellen van een doopviering: Isidorusweb - Inspirerend Katholiek.
Het is fascinerend, zo'n kleintje, alsof de wereld elke keer een beetje opnieuw begint. Het geeft je ook een goed gevoel, net alsof je zelf een beetje opnieuw geboren wordt, want je herkent jezelf in je kinderen en je weet dat je door hen en in hen een deeltje bent van een lange ketting van leven die verder gaat, lang nadat je zelf al niet meer op deze wereld bent.
Zo'n kleintje wordt dus met veel vreugde en dankbaarheid verwelkomd en daar horen sinds mensenheugenis rituelen bij, om een nieuw kind te verwelkomen in de gemeenschap. Voor de christenen is dat ritueel de doop. De kerken mogen dan leeglopen, voor overgangsrituelen zoals trouwfeesten, begrafenissen en doopfeesten komen de mensen toch nog altijd naar de kerk. Voor veel mensen is de doop nog altijd het symbool van het wonder dat zo'n kind oproept, een viering van het geheim van het leven, dankbaarheid en verwondering. Een doopviering is ook een symbool van engagement: we beloven dat we er altijd voor dat kleine mensje zullen zijn en dat we voor hem of haar zullen zorgen. Zo'n nieuw mensje moet nog alles ontdekken - een heel avontuur! - maar hij of zij kan steeds op ons rekenen op zijn weg doorheen het leven.
Dat is wat het doopfeest voor mij persoonlijk betekent. Je laat je kleintje zien aan alles wat niet fysiek is, zodat ze allemaal weten wie dit kind nu precies is en dat het bij jou hoort. En je roept de bescherming af van het goddelijke, of je dat nu via een doopviering in de kerk of via een wiccaning doet, en van de omgeving van je kind. Je vraagt om de kracht en de liefde die je nodig zal hebben om je kind te begeleiden naar zijn of haar volwassen leven. Zo kan je op je twee oren slapen: er zal altijd iemand zijn om zijn of haar hand vast te houden als het nodig is ...
Het woord dopen komt van het Griekse woord "baptizo", niet te verwarren met "bapto". Het beste voorbeeld komt van de Griekse dichter en dokter Nikander van Colofon, die leefde rond 200 voor Christus. Hij schreef een recept uit voor het maken van pickles - jawel :-) - en hij gebruikt daarin zowel bapto als baptizo. Om pickles te maken moeten de groenten volgens hem eerst in kokend water gedipt worden - bapto - en vervolgens in een azijnoplossing gedropt - baptizo. Het gaat alletwee om het dippen van groenten in een vloeistof, maar bij bapto gaat het om iets tijdelijks, bij baptizo verandert er iets permanent. Dat is ook wat het doopsel is: ook al kan je je tegenwoordig laten schrappen uit de doopregisters van de katholieke kerk, je kan jezelf niet helemaal laten ontdopen. Dat is eigenlijk net hetzelfde als een inwijding of toewijding: eens je ouders je kenbaar hebben gemaakt aan de niet-fysieke wereld, kan je de klok niet meer terugdraaien. The deed is done.
Elke katholieke doopviering heeft zijn min of meer vaste opbouw: welkomstwoord, doopbelofte van de ouders en peetouders, handoplegging, een lezing uit het evangelie, de geloofsbelijdenis, de naamgeving, het toedienen van het Doopsel zelf, de zalving, de doopkaars, een stukje rond het doopkleed, het Onze Vader, slotgebed, toewijding aan Maria, Effatagebed, zending en zegen. Gelukkig mogen ouders tegenwoordig zelf invulling geven aan een heleboel van die onderdelen, en er zelfs een deel van weglaten. Of wat dacht je van de moederlijke hand van God in de doopviering van Arno! :-)
Wie met "heidense" ogen doorheen de teksten van zo'n klassieke doopviering struint, zal die ogen trouwens waarschijnlijk soms wijd opentrekken. Een heel aantal van de basisteksten van een katholieke doopviering zouden niet misstaan in een wiccaning. Dat komt omdat katholieke rituelen vaak teruggaan op veel oudere rituelen.
Als heks heb ik er dan ook geen problemen mee om deel te nemen aan een doopviering. Ik heb mijn twee kinderen ook laten dopen. Hen voorstellen aan de niet fysieke wereld was voor mij veel belangrijker dan de hele katholieke kerk en de wicca scene bij elkaar, en het maakte mij geen barst uit of dat nu gebeurde in een kerk of in een bos.
Water
Water is in de natuur het symbool voor zuiverheid, nieuw leven en groeikracht, maar ook van dood en vernietiging. Het is één van de vier elementen waar wij als heksen mee werken, maar ook de bijbel staat er vol van. Denken we maar aan het water van de zondvloed die de aarde schoon spoelde, het water van de Rode Zee waar de joden onder leiding van Mozes doorheen trokken op weg naar het beloofde land maar dat de Egyptenaren wegspoelde, het water dat Mozes uit de rots sloeg tijdens die barre tocht door de woestijn, het water van de Jordaan waarin Jezus zelf gedoopt werd, …
Uit onderzoek blijkt dat het water in de katholieke doopviering uitdrukkelijk staat voor de zee. De zee staat hier voor de chaos, de dood, het graf. In de zee afdalen en er weer uit opstijgen betekent dan ook afdalen in het water van de dood om, door de dood heen, naar een nieuw leven te gaan. Dat gaat terug op veel oudere mythen die spreken over de zon die 's avonds ondergaat in de zee als in een graf en er 's morgens stralend uit oprijst om een nieuwe baan te beschrijven. Iemand dopen betekent dan ook een doortocht door de dood heen naar een nieuw leven. Dat klinkt ons heksen zeer bekend in de oren :-)
Effata-gebed
Ik had nog nooit van “Effata” gehoord. Het betekent letterlijk “Ga open”. Jezus opende met dit woord de oren van een doofstomme zodat die weer kon horen en spreken (zie de Bijbel, Marcus 7,31-37). Het Effata-gebed is eigenlijk een zegening van de zintuigen. Via dat gebed wordt voor het nieuwe kindje gewenst dat het al haar of zijn zintuigen mag ontwikkelen om heel de wereld te ontdekken en zinnelijk en zinvol te leven. Het is een ode aan de lijfelijkheid! Misschien ben ik helemaal verkeerd, maar voor mij klinkt het alsof je ten volle fysiek moet leven om überhaupt zinvol te leven. Als dat niet hekserig klinkt! :-)
Toewijding aan Maria
Eén van die andere dingen die volgens mij teruggaan op veel oudere rituelen is de toewijding van de nieuwe baby aan Maria. In sommige parochies is dit vanzelfsprekend, in andere hebben ze er zo goed als nog nooit van gehoord. Aangezien Maria de beschermvrouwe van Antwerpen is, gebeurt het hier in de stad bijna standaard.
Bij dit stukje van de doopviering wordt specifiek de bescherming van de goddelijke moeder afgeroepen en worden kaarsen gebrand als offer om het gebed te bekrachtigen. De eerste keer dat ik dit meemaakte, moest ik bijna lachen. De herkenbaarheid! Bij de doopviering van Arno stak ik dus samen met mijn kinderen kaarsjes aan voor de Vrouwe, en we deden een wens voor de kleine jongen. Kaat wenste plechtig dat hij een vredig leven zou hebben, Dries dat hij veel speelgoed zou krijgen :-). Kinderen, zijn ze niet prachtig?
---
Doopviering Arno
Muziek - Vangelis / To the unknown man
(tijdens het binnenkomen)
Welkomstwoordje
Priester:
Welkom aan jullie, mama en papa, meter en peter, grote zus, grootouders en vrienden van Arno! Wij zijn blij dat jullie naar onze kerk gekomen zijn om mee te feesten en te vieren voor het wonder van een kind. Omdat we in een kerk samen komen, beginnen we deze doopviering met een kruisteken, een teken dat we maken om te vertellen dat we een kleine gemeenschap vormen, samen met Christus.
Allen:
In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Mama:
Een mens is niet zomaar een dingetje, iets bloots.
Diep in da dingetje verbergt zich iets groots.
Er woont een wonder in, iets ongelooflijk machtigs.
Een kind is meer dan alleen maar iets engelachtigs.
Ik weet niet wat het is, dat niet, maar ik maak me sterk:
Zo'n mensenkind is niet alleen maar mensenwerk.
Priester:
Omdat we soms de tijd vergeten en niet blijven stilstaan bij het wonder van het leven, willen we nu tot God bidden.
Allen:
God, we danken je voor Arno. Hij vervult ons hart met vreugde, met verwondering en dankbaarheid. Hij spoort ons aan om te werken aan een betere wereld: jouw wereld, God, die ook de onze is en waar Arno in vreugde kan opgroeien.
Naamopgave
Priester:
Iedereen draagt een naam, elke naam is het verhaal van een mens, van een kind, van een familie. Over heel de wereld zijn er duizenden en duizenden namen, duizenden en duizenden verhalen, maar vandaag springt er één naam uit: een klein leven dat hier in ons midden is. We kennen natuurlijk al de naam van jullie kindje, maar toch vraag ik heel plechtig: welke naam hebben jullie gekozen?
Ouders:
Arno
Priester:
Arno, vanaf vandaag kent iedereen je onder deze naam, vanaf vandaag gaat je levensverhaal verder. Vanaf vandaag staat je naam in de palm van Gods hand geschreven.
Bereidheid
Priester:
Mama en papa, jullie houden heel veel van Arno. Meter en Peter, ik ben zeker dat jullie een speciaal plaatsje voor jullie petekindje in jullie hart hebben gevonden. Mag ik jullie vragen: zijn jullie bereid om Arno te laten opgroeien in de warme liefde van jullie gezin en van de familie? Zijn jullie bereid om dat te doen in de gedachte van Christus?
Ouders, meter en peter:
Ja, wij willen zorgen dat Arno kan opgroeien in een warm thuis, met Gods liefde opgebouwd.
Gezamenlijk gebed, allen:
God, wij danken U dat we mogen leven en dat we Arno in ons midden hebben. We danken U voor de vreugde die hij ons geeft, we danken voor de verwondering en de dankbaarheid die uit zijn ogen straalt. Arno geeft ons de kracht om nog meer en beter te werken aan een wereld waar iedereen een eigen plaats in warmte en geluk kan vinden. Amen.
Zin en betekenis van het doopsel
Aanwezige kinderen worden naar voor gevraagd.
Bie leest voor: "Krummel, een heel gewone rups" van Max Lucado
We tekenen Arno met een kruisje
Priester:
Als we kindjes dopen, dan is het om hen in onze gemeenschap op te nemen. Eén van de grote kenmerken van onze gemeenschap is het kruisteken: een teken dat ons laat herinneren wat Jezus voor ons gedaan heeft.
Het is ook een teken dat Arno nu in die grote vriendenkring van Jezus opgenomen wordt. Daarom geef ik Arno een kruisje, zoals vroeger ouders en grootouders deden voor het slapengaan. Ik vertel erbij: "God zegent en bewaart je", want dat is de grote zin van het kruisteken.
Iedereen mag Arno een kruisje of een kusje geven.
Handoplegging:
Priester:
Soms sta je voor moeilijke momenten, soms ben je ook verdrietig. Dan voelt het goed dat er iemand is die je wil helpen, die je bij de hand neemt, een schouderklopje geeft of gewoonweg de hand op je schouder legt. Zo doet ook Jezus wanneer we het moeilijk hebben, we voelen dan dikwijls dat iemand met ons meegaat. Mag ik iedereen uitnodigen om de handen uit te strekken als een dak boven het hoofd van Arno en samen te bidden.
Allen:
God, laat Arno opgroeien in een warme, liefdevolle wereld. Houd je beschermende hand over Arno. Laat hem ervaren dat jij je beschermende hand nooit terugtrekt. Geef dat wij Arno proberen voor te gaan in alles wat goed is. Laat hem opgroeien, zoveel mogelijk op de goede weg, onder de hoede van jouw vaderlijke en moederlijke hand. Amen.
Evangelielezing en homilie
Door de priester.
Muziek - Ennio Morricone / Gabriel's Oboe.
Voorbeden
Priester:
God is er steeds wanneer we iets willen vragen. Hij luistert altijd, daarom mogen we nu vragen.
We bidden voor de ouders van Arno, dat zij een warme thuis geven aan Arno en dat ze hun liefde doorgeven aan dit kindje. Laat ons daarvoor samen bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
Wij bidden ook voor de ganse familie, dat ze Arno altijd graag zien en dat ze hem een belangrijke plaats in hun hart geven. Laat ons bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
We bidden ook voor Arno dat hij opgroeit tot een vrolijk kind dat een stukje van zichzelf kan weggeven in vriendschap naar anderen. Laat ons bidden.
Allen:
Wij bidden U, verhoor ons, Heer.
Priester:
God onze Vader, wees nabij om Arno te laten opgroeien in een wereld vol warmte, vreugde en geluk. Amen.
Geloofsbelijdenis
Priester:
Wanneer we in de kerk samen komen, dan is Christus in ons midden. Wij geloven dat God en Christus ons beschermen. Dat geloof willen wij nu uitspreken.
Allen:
Ik geloof in God, die wil dat we allemaal gelukkig zijn en die we Vader mogen noemen.
Ik geloof in Jezus Christus, die een goed hart had voor de mensen en altijd het goede voor ogen had.
Ik geloof in de Geest, die ons kracht geeft om te blijven volhouden.
Ik geloof in alle mensen die de moed niet opgegeven hebben en die geloven in een wondermooie toekomst.
Doopbelofte
Priester:
Beste Arno en iedereen die hier samen is, stilaan komen we aan het doopsel. Maar eerst wil ik toch nog vragen: lieve ouders van Arno, zijn jullie bereid om Arno op te voeden in het geloof van Christus?
Ouders:
Wij willen proberen om een goede mama en papa te zijn voor Arno. We willen je laten genieten van het mooie in deze wereld, de schoonheid van de natuur, de warmte van de mensen. Wij willen samen met jou aan je levensverhaal schrijven en zo de lege bladzijden van jouw boek vullen. Dat beloven wij.
Priester:
Maar niet alleen de ouders, maar ook de meter en peter krijgen een taak mee. Zijn jullie bereid deze taak op te nemen?
Meter:
Ik vind het fijn om meter te zijn! Het mag een ietsje meer zijn dan alleen maar cadeautjes geven of nieuwjaarsbrieven horen voorlezen. Arno, je mag ook bij mij komen wanneer je een geheimpje wil vertellen, en wees gerust: ik vertel het dan niet verder.
Peter:
Welkom Arno, beste man. 't Leven in het klein, zo is het nu voor jou, bij mij is dat al even geleden. Mijn vriend, jouw pa, en je mama zijn helemaal trots, met jou en je flinke zus, 't is fijn om jouw peter te zijn. Geen vrees, als jij later een bal naar mij passeert, zal ik nog de conditie hebben om hem terug te spelen, maar gooi alsjeblieft geen dobbelsteen naar m'n kop. We gaan leuke dingen doen, jongen, word niet te snel groot en blijf jezelf.
Priester:
Wij allemaal worden ook opgeroepen om er samen iets van te maken. Zijn jullie, beste familie en vrienden, bereid om te helpen daar waar nodig is?
Allen:
Wij willen allemaal bouwen aan een mooie vreugdevolle wereld waar Arno kan in opgroeien, wij zijn bereid hem te helpen zijn weg te zoeken in de grote wereld, wij willen er zijn wanneer Arno het moeilijk heeft.
Dopen met water
Priester:
Water is een teken van leven, het frist op, het lest je dorst, het wast het vuil weg, het maakt je weer fit. Water doet groeien, water doet leven. Zonder water kan niemand iets, zijn we echt verloren. Daarom dopen we ook met water om het nieuwe leven dat Arno vandaag krijgt te laten voelen.
Heer, zegen het water waarmee we Arno zullen dopen. Geef het levenwekkende kracht, geef het groeikansen voor iedereen.
Doopsel
Priester:
Arno, ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.
Zalving met Chrisma
Priester:
Olie wordt veel gebruikt: niet alleen in de keuken, maar ook sportmensen worden gemasseerd met olie om alles vlot te laten werken. Olie beschermt ook want we gebruiken olie om ons te beschermen tegen de felle zon. Maar olie dringt overal door: een olieplekje of olievlekje krijg je niet zomaar weg. Daarom zalven we Arno ook met chrisma, een welriekende olie, die ons vertelt dat Arno opgenomen wordt in de gemeenschap van de kerk.
Arno, moge deze zalf je doordringen en je kenmerken als christenmens.
Effeta-gebed
Priester:
In het effeta-gebed bidden we dat je kracht en sterkte vindt en open bloeit, dat je al je zintuigen gebruikt om van anderen en jezelf gelukkige mensen te maken. Het verwijst naar het verhaal van de doofstomme die door Jezus genezen werd: hij kon terug luisteren naar en vertellen over de Blijde Boodschap.
Arno, ik zegen je oogjes opdat ze altijd de diepte van je ziel zouden uitstralen.
Ik zegen je oortjes, dat je mag horen, het zingen van de dingen, dat je leert luisteren naar het verhaal van mensen.
Ik zegen je mondje, dat je mag lachen en woorden spreken van bemoediging, dat je je mond durft openen om dingen te noemen bij hun naam.
Ik zegen je handjes, dat ze leren geven en delen. Dat ze sterk en teder mogen zijn.
Ik zegen je voetjes, dat je vijuit mag gaan en staan in deze wereld, dat je met vallen en opstaan mag doorgaan, je eigen weg.
Doopkaars
Priester:
Soms is het goed dat er een lichtje blijft branden, want sommige mensen hebben een beetje schrik in het donker. Wanneer we vandaag de doopkaars aansteken, vertellen we feitelijk: kijk, je hoeft niet bang te zijn, Ik ben er, mama en papa zijn er om je te helpen. Mag ik aan de zus vragen om de doopkaars aan de Paaskaars aan te steken? De Paaskaars is het teken dat Christus als verrezene onder ons is.
Bidden we dan samen dit eenvoudige gebed:
Allen:
God, we vragen je ons te helpen om het Licht van Jezus brandend te houden in ons gezin. Moge dit Licht vuur en warmte brengen in het leven van Arno.
Onze Vader
Priester:
Arno heeft een sterke papa. Hij is er zeker en vast wanneer Arno hem nodig heeft. Maar wij hebben allemaal een Vader die we nog nooit gezien hebben, maar die goed voor ons zorgt. Bidden we tot Hem met de woorden die Jezus, Zijn Zoon, ons gegeven heeft.
Allen:
Onze Vader, die in de hemelen zijt, geheiligd zij Uw naam, Uw rijk kome, Uw wil geschiede op aarde als in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden. Zoals wij vergeven aan onze schuldenaren. En leid ons niet in bekoring, maar verlos ons van het kwade. Amen.
Toewijding aan Maria
Priester:
Arno heeft ook een lieve mama. Zij is er ook wanneer Arno even huilt of iets nodig heeft. Maar wij hebben allemaal een hemelse Moeder die voor ons zorgt. Mag ik jullie uitnodigen om mee naar achter te gaan, naar het beeld van Maria, om daar het gebed ter ere van haar te bidden.
Allen:
Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met U. Gezegend zijt Gij boven alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van Uw lichaam, Jezus. Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons, arme zondaars, nu en in het uur van onze dood. Amen.
Muziek - Charles Gounod / Ave Maria
Zegen en zending
Papa:
Mensenkind, je bent vandaag gedoopt,
een beetje water, iets van God al op je hoofd,
drie druppels slechts van straks de volle zee.
Mensenkind, als je groot geworden de zee zult zien,
het lief en leed van mensen golvend om je heen,
dan zul je, hoop ik, denken:
dat lijkt als drie druppels water op God, met wie ik ben gedoopt.
Mensenkind, kom mee en wees niet bang voor het water,
de last van mensen op je schouder,
de zorg voor anderen in je hoofd.
Want dit water is jouw element,
de mensen zijn jouw leven, de armen jouw God.
Met drie druppels water
is onze God vandaag met jou begonnen.
Hij stroomt wel nader op je af.
En met een zee van mensen groeit Hij om je heen.
Misschien ben jij de druppel die de zee zal dragen.
Priester:
Beste ouders, peter en meter, familie en vrienden, omring Arno met jullie liefde en wees gelukkig met elkaar. Moge vreugde, vrede en geluk in jullie huis wonen. Hiertoe zegene jullie de almachtige God, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.
Muziek - Joaquin Rodrigo / Concierto de Aranjuez (Allegro con spirito)
Ondertekenen van het doopregister
---
Hulp nodig bij het samenstellen van een doopviering: Isidorusweb - Inspirerend Katholiek.
Reacties