Tools of the trade - een DIY rainstick

Listen to the sound of a rainstorm anywhere anytime.

Sjamanen maken graag gebruik van geluid bij hun rituelen en healingceremonies. Eén van de instrumenten die ze daarbij gebruiken, naast de obligate drums, is de rainstick. Rainsticks zijn ratels gemaakt van gedroogde holle plantenstengels. Als je ze omdraait of schudt maken ze een geluid dat lijkt op het geluid van de regen.

Het is precies dat geluid waardoor algemeen wordt aangenomen dat rainsticks door de inwoners van de droogste regio's in Zuid-Amerika werden gebruikt in rituelen om regen op te wekken. De meeste mensen schijnen te geloven dat de rainsticks werden uitgevonden door de Azteken, die het instrument gebruikten om regenstormen te veroorzaken. Rainsticks zouden dus rituele tools zijn die bewust werden ingezet om de spirits op te roepen om voor regenwolken en regen te zorgen.

Ondanks dat populaire geloof kunnen noch de origine noch de geschiedenis van de rainstick echter met zekerheid worden bevestigd. Er zijn geen historische bronnen die gewag maken over de rainstick. Zelfs niet bij de Diaguita indianen uit Noord-Chili en Argentina, waar de meeste rainsticks vandaan komen die je in de winkel koopt. Zij maken hun rainsticks van de gedroogde holle stengels van de capado cactus. Ze verwijderen de stekels en steken die vervolgens omgekeerd in de cactusstengel. Daar worden dan kleine keitjes in gedaan en de uiteinden afgesloten.

De Diaguita wonen in de Atcama woestijn, één van de droogste plekken op aarde. Het zou dus wel logisch zijn als het instrument hier zou zijn ontstaan om regen op te wekken. Nochthans is er geen spoor van rainsticks te vinden in de historische bronnen of archeologische vondsten in deze streek.

Sommige historici gaan er van uit dat de rainstick ontstond als een verdere evolutie van de ratel, die in een groot deel van Midden- en Zuid-Amerika werd gebruikt. Ratels zijn wél gevonden in archeologische sites. Het is een feit dat rainsticks pas aan hun opmars begonnen in de jaren zeventig, samen met de ecologische beweging die zich inzette voor het Amazonewoud en indianenrechten. Sindsdien zijn ze populairder dan ooit.

Omdat we dit jaar met Hagazussa graag voor elk van de elementen een specifieke en duurzame tool of the trade wilden maken, als een soort van uitloper van de elementenreeks die we bij Amma Devi coven hebben gehad, dacht ik dat een rainstick perfect in het plaatje zou passen. Bij Arcadia maken we wel eens meer gebruik van drums en ratels en daar past zo'n eigengemaakte rainstick prima bij!

En dus kwamen we bijeen bij Hamamelis, die als kinderjuf zelf ook al een eigen rainstick had gemaakt en ons dus perfect kon uitleggen hoe het moest.

Wat heb je nodig om je eigen rainstick te maken?

• een holle tube, genre posttube, met een diameter van ongeveer 5 cm. Hoe langer de tube, hoe langer het geluid duurt.
• ofwel: 
• een 100-tal nagels van dezelfde lengte als de diameter van je tube, priknaald (optioneel) en hamer, brede tape;
• aluminiumfolie;
• ijzerdraad;
• gedroogde erwten, linzen, rijst of pasta;
• doppen om je tube af te sluiten of papier, potlood, schaar en plakband;
• gelijk wat om je rainstick mee af te werken en te decoreren: papier maché, houtpasta, verf, stiften, veren, touwtjes, parels, enz. ....

Doe langs één kant de dop op de tube. Heb je geen doppen, zet dan de tube rechtop op een stuk papier, trek met potlood de omtrek van je tube na. Doe dat twee keer (je hebt straks ook een afsluiting nodig aan de andere kant).

Trek rond dat eerste cirkeltje een tweede cirkel, ongeveer twee keer zo groot als de eerste, en verdeel de cirkel netjes in vier. Je hebt nu iets dat lijkt op een wiel met  vier spaken. Knip de grote cirkel uit. Knip vervolgens langs de spaken tot aan de middelste cirkel.

Kleef de cirkel met plakband aan één uiteinde van je tube, zodat die langs één zijde afgesloten is.

Het geluid van je rainstick wordt veroorzaakt door de gedroogde erwten in de tube, die worden gehinderd bij het naar beneden vallen. Die hindernissen in de tube kunnen we op verschillende manieren maken.

1. met nagels

Door nagels doorheen de tube te slaan, zorgen we voor een spiraalparcours binnen in de tube, waarlangs de erwten naar beneden vallen. Je ziet aan de buitenzijde van de tube een spiraal lopen. Die spiraal gebruiken we als basis

Sla met een hamer nagels in de buis, waarbij je de spiraal gebruikt als basis. Als de buis te stevig is, maak dan eerst gaatjes met een priknaald, waar je dan achteraf de nagels doorheen slaat.

Zet de nagels vast met brede tape zodat ze er niet meer uit kunnen.

2. met aluminiumfolie

Knip een paar stukken aluminiumfolie van anderhalve keer de lengte van je tube en 15cm breed.

Verfrommel de stukken aluminiumfolie tot je lange dunne slangen krijgt. Draai elk van de slangen in een soort van springveer.

Duw de springveren van alumliniumfolie in je tube.

 3. met ijzerdraad

Maak met ijzerdraad een soort van balletjes met ongeveer de diameter van je tube, zo'n beetje alsof je een bolletje wol oprolt.

Doe de balletjes in de tube, tot die helemaal opgevuld is.

Doe nu spliterwten, gedroogde bonen, rijst of maiskorrels in de tube. Je tube zou ongeveer voor 1/10 gevuld moeten zijn. Afhankelijk van de vulling die je kiest, zal het geluid lichtjes anders zijn. Rijst klinkt zacht, gedroogde bonen juist heel luid. Je kan experimenteren met de vulling en met de hoeveelheid die je erin doet.

Sluit de tube nu af met de tweede dop. Heb je geen dop, gebruik dan de tweede cirkel die je daarstraks hebt uitgeknipt.

Voilà, je rainstick is zo goed als klaar. Nu kan je hem gaan decoreren. Je kan hem bijvoorbeeld afwerken met papier maché of houtpasta, of hem beschilderen.