Moeders oud en nieuw (Samhain)

De rode draad doorheen het laatste jaar bij Arcadia, althans wat mij betreft, is het besef dat we altijd en overal omringd zijn door spirits. Ik heb het niet alleen over de geesten van overleden familie of vrienden. Neen, met spirits bedoel ik alle wezens die in andere werelden dan de onze thuishoren, wat niet wil zeggen dat ze geen invloed kunnen uitoefenen op onze fysieke wereld. Dat zijn soms welwillende en soms ook minder welwillende spirits, die ons wilen helpen of juist niet, maar alleszins wezens waarvan sommige ons geïnteresseerd gadeslaan.  Sommige van hen zijn geïnteresseerd in ons omdat ze een persoonlijke band met ons hebben, andere omdat ze de wereld waarin ze zelf ooit huisden moeilijk los kunnen laten en het fijn vinden om contact te hebben met die wereld. Er zijn er die ons interessant vinden omdat wij hen de mogelijkheid bieden om impact te hebben op een wereld waarin ze normaliter niets in de pap te brokken hebben, nog andere werken misschien met ons samen gewoon omdat ze zich vervelen en wij een leuke afleiding vormen :-)

Wat er ook van zij, met Samhain is de sluier tussen de werelden dunner en is het gemakkelijker voor ons om contact te leggen met die spirits. Opgelet, dat geldt ook omgekeerd! :-)

Een speciale vorm van spirits zijn de voormoeders. De Kelten en de Germanen eerden hen bovenmate. De Matrones (Kelten) en de Disir (Germanen) waren vrouwelijke voorouderspirits die bij de stam bleven en die beschermden. Ze werden geëerd als goden en elke stam of regio had wel zijn eigen De wereld was toen heel anders dan nu, mensen bleven bij elkaar in familieverbanden. Iedereen was verwant aan elkaar, en de mensen bleven in dezelfde streek wonen.

Keltische en Germaanse stammen die in nauw contact stonden met de Romeinen en hun gewoonten voor een stuk overnamen, bouwden tussen de 1ste en de 4de eeuw na Christus duizenden votiefschrijnen en altaartjes voor “de moeders”: moeders van de stam, moeders van federaties van stammen, moeders van rivieren, moeders van dorpen en steden, moeders van clans, moeders van landen of gewoon “moeders”  zonder meer. Die functie van de moeders overlapt met die van de gekende godinnen voor genezing, voorspoed, rechtvaardigheid, het lot, overvloed, oorlog, vrede, trouw, enz. ... De moeders werden overigens zelf ook godinnen genoemd, iets dat helemaal niet gek is aangezien zowel de Kelten als de Germanen geloofden dat ze verre verwanten waren van de goden.

Vrouwelijke voorouders waren dus belangrijk voor stamverbanden en dorpen, omdat zij geloofden dat hun voorspoed en welvaart afhing van de voormoeders. Omdat Arcadia wel eens beschouwd wordt als een soort van dorp, waarin sommigen in het centrum wonen en anderen dan weer in het bos of slechts een paar keer per jaar komen aanwaaien, lijkt het mij wel aangewezen om onze eigen dorpsvoormoeders te eren. Dat hoeven niet persé alleen maar “fysieke” voormoeders te zijn, dat kunnen ook vrouwen zijn die ons geïnspireerd hebben of waarmee we een spirituele band hebben, of gewoon de vrouwen die woonden op de plek waar we zelf nu wonen. Vivianne Crowley noemt dat de “ancestors of blood, spirit and place”.

Gelijk in welke cultuur worden vrouwen altijd in verband gebracht met huiselijke taken. In tegenstelling tot vandaag, werden die niet gezien als minderwaardig. Integendeel, vrouwen hadden wel degelijk macht. Een “huis” of “familie” was toen veel meer dan gewoon maar een gezinnetje met 1,5 kinderen. Een taak die traditioneel aan vrouwen wordt toebedeeld is het weven en spinnen. Die worden ook gelinkt aan het lot: de vrouwen hadden het lot van hun huis of familie in handen.

De spirituele link tussen het werken met je handen – of dat nu koken is, handwerken, schilderen, groenten kweken, of gelijk wat – is eigenlijk pas verloren gegaan met de industrialisatie, toen op grote schaal goederen werden gemaakt die geen enkele persoonlijke band meer hadden met hun maker. Dingen werden gewoon dingen, ze waren niet langer bezield. Dat is zo verschrikkelijk jammer want we zijn daarmee ook onze band met de natuur en de wereld om ons heen kwijtgeraakt. Onze huizen staan nu vol met dingen, maar die hebben geen enkele betekenis meer.

In het begin van de 20ste eeuw stond een generatie kunstenaars op die daar een probleem mee hadden. Denk aan mensen als de Brit William Morris en zijn arts&crafts beweging – het is geen toeval dat het woord “craft” in witchcraft zit – of de Zweedse ontwerpster Karin Bergoo die haar eigen textiel ontwierp (en beschouwd wordt als de grondlegster van de Scandinaafse stijl waar Ikea 100 jaar later nog steeds hoge ogen mee gooit). Zij wilden opnieuw aandacht voor het ambacht eerder dan de fabriek, zodat het mogelijk was om mooie dingen te maken met een ziel, maar wel betaalbaar voor iedereen. Ze worden beschouwd als utopisch, maar eigenlijk is het de evidentie zelve...

Karin Bergoo richtte haar huis op het Zweedse platteland zelf in, met textiel dat ze zelf maakte en waar ze haar ziel in stak. Als je in Sundborn rondloopt, voel je de liefde die ze in elk tafelkleedje of gordijntje heeft gestopt. Die stukken textiel hebben dikwijls ook een rechtsreekse link met haar familie: abstracte patronen die verwijzen naar de kinderen, kleuren en lijnen die terugkomen in de natuur en de verschillende seizoenen op Sundborn. Je voelt hoe de ziel van Sundborn letterlijk verweven zit in elk stuk design – want dat is het – dat ze speciaal voor dit huis met veel liefde en energie heeft ontworpen.

Carl Larsson (1859-1928), “Hide and seek” (1900)

Omdat dat werken met textiel een typische vrouwenbezigheid was, die bovendien in verband wordt gebracht met het lot, is het dus een perfecte insteek voor het eren van de voormoeders. Samen met de andere heksen van Arcadia maken we een voormoederkleed, waarin onze energie en de energie van onze voormoeders verweven zit, als een eerbetoon aan al die vrouwen die via onze bloedlijnen aan de basis liggen van ons Arcadia dorp.

Bronnen:
Freyia Völundarhúsins. Ancestral Mothers and Goddess Collectives in German Iron Age Votive Altars and Inscriptions dedicated to the “Matrones”
http://freya.theladyofthelabyrinth.com/?page_id=567 

De Disir.
http://webmaidensgrimoire.blogspot.be/2015/11/de-disir.html

Diana L. Paxson. The Matronae
http://hrafnar.org/articles/dpaxson/asynjur/matronae/



Voormoederkleed

Mee te brengen:


  • Een lijstje met voormoeders zo ver als je je herinnert . Ze hoeven niet echt van je eigen “bloed” te zijn, het kunnen ook vrouwen zijn die je gekend hebt en die je geïnspireerd hebben. Ook de vrouwen die er niet bij kunnen zijn, zorgen ervoor dat zij een llijstje van voormoeders doorgeven. Het is de bedoeling dat er van alle inwoners van het Arcadia dorp voormoeders in het kleed verweven worden.
  • Als je een persoonlijk offer hebt voor de voormoeders, dan mag je dat ook meebrengen.
  • Drank en spijs voor het buffet.



Klaar zetten van het altaar en aansteken van de kwartierkaarsen 
We vieren Samhain gemoedelijk rond de grote tafel in de woonkamer. We maken er geen ingewikkeld ritueel van, we willen gewoon samen met onze voormoeders een mooi moment beleven. In plaats van een serieus ritueel wordt het dus zo’n beetje een combinatie van een ceremonie, een drinkgelag en een theekransje :-)

Nodig voor het ritueel:

  • 1 grote kaars in het midden van de tafel (voor de goden en godinnen)
  • 4 kwartierkaarsen (in elke hoek van de tafel een kaars, voor de spirits van de elementen)
  • 1 theelichtje voor elke inwoner van ons Arcadia dorp, dus ook voor de heksen die er vanavond niet bij kunnen zijn.
  • Belletjes
  • een offerschaal
  • Een beker om uit te drinken
  • Wijn of fruitsap
  • Alles voor het drank&spijs buffetje achteraf
  • Wierook (ter plaatse bereid volgens de inspiratie van het moment) – om te zuiveren
  • Een schaaltje water met zeezout – om te zuiveren
  • Bijvoetsmudge – om te zuiveren
  • Wit laken waarop met elkaar overlappende cirkels van verschillende diameters
  • Blaadjes in stof in verschillende vormen en kleuren
  • Textielstiften
  • Spelden
  • 1 fles alcohol (whiskey, gin, ...) voor de spirits van de voormoeders

De vrouwen zetten samen het altaar klaar. Alle items op het altaar zijn gezuiverd met wierook en zout water (alle elementen). Eén van de vrouwen zorgt voor een gepaste wierookmengeling.

Over de tafel is een wit laken gelegd, met daarop verschillende elkaar overlappende cirkels getekend of geborduurd (dat mag met de naaimachine! :-)). Dit is een gestyleerd bovenaanzicht van de wereldboom, de axis mundi tussen de werelden. Met Samhain zijn de sluiers tussen de werelden dunner en komen al die verschillende cirkels haast op elkaar te liggen. In het midden van de cirkels wordt een kaars gezet.



Vanavond is het de bedoeling dat we een voorouderaltaar maken voor onze voormoeders. Dat gaan we niet op de traditionele manier doen, maar met een beetje volksmagie erin gemixt. We gaan elk van onze voormoeders een plekje geven op onze wereldboom. Omdat alle lagen met Samhain als het ware op elkaar komen te liggen, zijn de voormoeders vanavond hier samen met ons aanwezig, waar ze zich normaal gezien ook zouden bevinden.


Zuivering en wijding 
De vrouwen zetten zich rond de tafel. Bryd loopt widershins rond de grote tafel en zuivert de ruimte met de bijvoetsmudge. Dan zuivert ze zichzelf en geeft vervolgens de smudge door aan de volgende.

Als alle vrouwen gezuiverd in de cirkel staan, zwijgend, concentreert iedereen zich op het openen van de chakra’s en het binnenstromen van energie via de wortel- en kruinchakra tot beide energieën zich volledig hebben gemengd in hart- of znnevlechtchakra. 

Allen: 
Zoals de Vuurvogel oprijst uit de as van het vuur, zo worden wij nu gezuiverd.
Grote Moeder, Godin van onze harten, zegen ons en zuiver ons.
Hemelvader, laat uw stralen ons wijden en maak ons klaar voor dit ritueel.
Open onze geest voor uw dimensies.
Laat onze lippen enkel nog de waarheid spreken.
Laat ons hart de weg van de Goden volgen, nu en altijd.
Schenk onze handen de gave van het magisch werk.
Laat onze voeten de heilige paden bewandelen, in uw gezelschap en in het gezelschap van gelijken.
Blessed Be.


Maken van een heilige plek 
De kwartierkaarsen worden aangestoken. 
Yza rinkelt met de belletjes.

Bryd houdt een beker met wijn omhoog:
Heil en welkom, spirits van dit land en van dit huis, spirits van Aarde, Lucht, Vuur en Water,
spirits van de seizoenen en de wisseling van de dagen.
Wij groeten u, machtige spirits van dit land.
Onze band is oud en krachtig.
Bij land en bloed, in eer en in vrede, wij vragen uw hulp, om een heilige plaats te maken voor onze bijeenkomst vanavond.
Neem deze gift van ons aan en bescherm onze cirkel.
Bryd giet de wijn in de offerschaal.

Bryd loopt naar het noorden en staat met haar gezicht naar de buitenkant van de ruimte. Ze houdt haar athame tegen haar zonnevlecht, trekt met haar athamé energie uit haar zonnevlechtchakra en tekent een spiraal in de lucht:
Met dit symbool vraag ik u, wijd en bescherm deze heilige plaats.

Dan loopt ze naar het zuiden en doet hetzelfde:
Met dit gebaar vraag ik u, wijd en bescherm deze heilige plaats.

Bryd:
Wij danken u, onzichtbare wezens, spirits van het land, voor uw aanwezigheid en hulp, niet alleen vanavond maar altijd.

Bryd neemt de hand van de vrouw links van haar, met de duimen naar links.
Van hand tot hand trek ik deze cirkel.

Dit gaat verder tot de cirkel helemaal rond is.
Van hand tot hand, van hart tot hart en van buik tot buik hebben wij nu onze cirkel getrokken, samen met de spirits van dit land en van deze plek, sterk en heilig rondom ons.


Verwelkoming van de goden 
Alle vrouwen staan rond de tafel. 
De grote kaars wordt aangestoken.

Houd beide handen op je hart (drie hartslagen), je wijsvinger en middelvinger van je dominante hand op je lippen (drie hartslagen), en dan op je voorhoofd (drie hartslagen). Houd nu je duimen in beide handen (als vuisten) en hef beide armen naar de hemel. 
Open beide handen, je linkerhand met de handpalm naar boven, laat je rechterhand met de handpalm naar beneden zakken.

Bryd: 
Ik roep U aan, Brigandhu, Vrouwe van het vuur tussen de werelden, wees welkom en laat uw vuur vanavond onze cirkel verlichten zodat onze voormoeders, zij die ons zijn voorgegaan en zij die nog na ons zullen, een warm welkom wacht.
Wees welkom!

Hef beide handen met de handpalmen naar boven richting de hemel (drie 
hartslagen) en raak dan de grond aan met de handpalmen naar beneden. 

Bryd houdt de beker met wijnomhoog :
Heil en welkom, Brigandhu!
Wij zijn blij met uw aanwezigheid.
Aanvaard onze gift, zegen ons en sta ons bij in onze cirkel vanavond.
Bryd giet de wijn in de offerschaal.

Als er vrouwen zijn die graag hun eigen godin willen uitnodigen, dan kunnen zij dat nu ook doen. Zij gieten dan ook een offer voor de godheid in kwestie in de offerschaal.


Verwelkoming van de voormoeders 
Nu gaan we onze voormoeders verwelkomen, alle vrouwelijke voorouders die we ons kunnen herinneren.

Bryd houdt de beker met wijn omhoog:
Heil en welkom, voormoeders van Arcadia, voormoeders van Fjierra, Eirinn, Anthea, Elenor, Hamamelis, Najah, Verelna, Luna, Yza, Juniper, Zeva, Auryn en Bryd (bij elke naam wordt een theelichtje aangestoken en ergens op de boom gezet), voormoeders van onze lijnen, wiens lichamen ons baarden en wiens ziel ons inspireerde sinds het begin van de werelden, wij eren u zodat onze band in het weefsel van het lot krachtig en sterk mag zijn en blijven. Wij nodigen u uit om samen met ons Samhain te vieren. Wij heffen deze beker op uw aanwezigheid en delen hem in dankbaarheid voor wat wij van u mochten krijgen. Wij vragen uw zegen nu de winter er weer aan komt en vragen om ons warm en veilig te houden tijdens de koude dagen en nachten. Bescherm ons tegen wezens met kwaadaardige bedoelingen, bescherm onze huizen tegen storm en ontij, laat vrienden en familie de weg naar onze warme woonkamer vinden en laat ons genieten van elk samenzijn in goed gezelschap.

Bryd neemt een slokje wijn en geeft de beker door. Als de beker de hele cirkel is rondgegaan, wordt hij in het midden van de cirkel gezet.

Bryd:
Welkom NAAM VOORMOEDER.
Ze neemt  een stoffen blaadje, schrijft er met textielstift de initialen van de voormoeder op en speldt het blaadje ergens op één van de cirkels. (Eigenlijk zouden ze met rode draad door middel van een simpel kruisje vastgenaaid moeten worden, maar dat is nogal omslachtig. Dat gebeurt dus achteraf). Dan dipt ze haar vinger in de wijn en doet een druppeltje op het blaadje.





Zo worden één voor één voormoeders op de wereldboom gespeld. Ook de voormoeders van de vrouwen die er vanavond niet bij konden zijn, worden op deze manier geëerd. Dit blijft doorgaan tot iedereen tevreden is en alle namen die erop moesten er ook opgespeld zijn. Ieder om beurt verwelkomt een voormoeder tot ze allemaal zijn geweest.

Bryd neemt de kelk met wijn en maakt een spiraalsymbool boven de kelk:
Brigandhu, wijd dit offer.

Bryd houdt de kelk in de lucht:
Vandaag delen wij deze wijn met u, als een symbool van onze band.

Vervolgens wordt elk van de aanwezige vrouwen gezalfd met een drupje uit de kelk. Bryd zalft de vrouw die links van haar staat:

Wees gezegend door de goden en mogen de voormoeders je beschermen tegen onheil.
Vervolgens geeft ze de kelk aan de vrouw in kwestie die hetzelfde doet met de vrouw links van haar, tot de hele cirkel is gezegend.

Vervolgens drupt Bryd een druppeltje uit de kelk op de grond (voorzichtig met de plancher! :-)):
Moge deze plek gezegend zijn en beschermd tegen kwaadaardigheid en ongeluk.


Magisch werk – Pathworking 
Deze pathworking is gebaseerd op een visualisatie van Vivianne Crowley: http://www.patheos.com/blogs/viviannecrowley/2016/10/samhain-connecting-to-ancestors-of-blood-spirit-place/


Zorg dat je comfortabel zit en sluit dan je ogen. Haal diep adem, in door je neus en uit door je mond. In door je neus en uit door je mond. In en uit, in en uit, tot je helemaal ontspannen bent.

Je ziet jezelf hier zitten, in deze cirkel, op Samhain, de andere vrouwen van Arcadia links en rechts van je, samen in  de cirkel. Dan zie je hoe een dichte mist uit de vloer omhoog sijpelt. De mist kronkelt in slierten langsheen je benen en wordt dikker en dikker, tot je niet meer kan zien wie er naast je zit. Je ziet alleen een dikke witte muur van mist die je helemaal omringt als een witte, warme cocon.

Dan wordt de mist plots weer dunner en je ziet dat je niet meer in het huis van Bryd bent. Je staat in het midden van een bos. Het is een mooie zonnige herfstdag en overal rondom je zie je de prachtige herfstkleuren van de bladeren: helder geel, dieprood, goudoranje of mooi bruin. De bladeren ritselen rond je voeten als een herfstbriesje er doorheen speelt en er dwarrelen een paar speelse blaadjes naar beneden in je haar. Als je om je heen kijkt, zie je dat een klein paadje naar een open plek leidt wat verder in het bos.

Het is maar een paar passen en dan sta je op de open plek. Je ziet dat er nog drie paadjes naar de plek leiden. In het midden van de open plek staat een rechtopstaande steen. Hij ziet er oeroud uit, is helemaal groen van het mos en heeft een rode spiraal aan zijn bovenkant staan. Rond de steen staat een cirkel van kleinere groen bemoste stenen, die uitnodigen om te gaan zitten.

Je geniet van de aardse geur van het bos rondom je, het geluid van de wind die door de bomen ritselt, het zonlicht dat glinstert op de bladeren op de grond. Dan voelt het alsof het bos even zijn adem inhoudt. Je weet dat je niet meer alleen bent en dat anderen via de andere paadjes ook naar deze plek zijn gekomen. Je ziet hoe op één van de paadjes een figuur onder een laaghangende tak heen duikt om op de open plek te komen en ook op de twee andere paadjes zie je iemand verschijnen. Je weet dat dit voormoeders zijn, voormoeders van jouw bloed, van spirit en van plaats,

In het begin lijken ze niet helemaal vast van vorm, alsof ze niet helemaal hier zijn, maar als ze naar de steencirkel toekomen, zie je hoe ze minder en minder vaag worden. Als ze de cirkel zijn binnengestapt, ga je naar hen toe. Kies zelf maar naar wie je eerst toegaat, wat voor jou juist aanvoelt. Je stelt elk van deze voormoeders twee vragen: Wat heb ik van u meegekregen? Wat kan ik nog van u leren? Neem de tijd om naar hun antwoord te luisteren.  Als je voelt dat alles gezegd is dat gezegd moest worden, bedank dan de voormoeder en ga dan naar de volgende.

Als je met elke voormoeder hebt gepraat, ga dan naar het midden van de cirkel en bedank hen allemaal. Draai je om en ga terug naar het paadje waarlangs je naar hier bent gekomen. Je loopt het herfstbos weer in, loopt doorheen het ritselende bladerdek op de grond, tot je de mist ziet opzetten. Als de mist zo dik is dat je niks meer kan zien, ga dan op de bosgrond zitten tot de mist weer optrekt. Je bent nu niet meer in het bos, maar in de woonkamer van Bryd. Als je er klaar voor bent, open dan je ogen en rek jezelf eens goed uit.


Cake&wine

Bryd:
Op onze goden en godinnen en hun pantheons!
Op onze voormoeders en hun verwanten!
Op de spirits van dit land en van deze plek!
Op onszelf en onze Arcadia cirkels, die sterk zijn en blijven!
Wees gezegend!

Nu wordt er samen  gegeten en gelachen. 





Reacties

Populaire posts van deze blog

De heksenrunen

Zuiverende eitjes: egg cleansing

De numerologie van je heksennaam