Tsuki no usagi honger!
Toen ik met mijn schoonouders kwam kijken naar de - hou je vast - Emmenopterys henryi die in bloei stond in het Arboretum in Kalmthout, zag ik een foldertje liggen voor het Japans maanfeest dat ze daar organiseerden. Het leek me wel interessant: de combinatie van de gigantische maanbeschenen tuin met de typische melancholische klank van de shakuhachi fluit, en uiteraard de saké :-)
Mijn liefste is een grote fan van alles wat met Japan te maken heeft - de weg van de Samurai is voor mij totaal onbegrijpelijk maar lijkt hem wel te fascineren. Ik dacht dat het dus wel iets voor hem en zijn vriendjes zou zijn, ze speelden niet voor niks zo lang Legens of the Five Rings, een tabletop rollenspel dat zich afpeelt in het politieke gekonkel van de Japanse samurai maatschappij. En jawel, met zijn vieren trokken we dus op 4 september, de nacht van de volle maan, richting Kamthout.
Japanners komen ergens tussen mid augustus en mid oktober samen om naar de maan te kijken. In hun zencultuur van puurheid en schoonheid is de maan volgens hen op dat moment het mooist. Het maanfeest of Tsukimi wordt niet uitbundig gevierd maar op zijn Japans: stilistisch en elegant :-) Mensen kijken in stilte naar de schoonheid van de maan en de natuur onder de maan en dragen haiku voor die precies de sfeer samenballen die uitgaat van de maanovergoten wereld.
Tsukimi is ook een oogstfeest. Er wordt een maanaltaar klaar gezet met daarop herfstbloemen en susuki (pampagras) geschikt in mooie vazen. Er worden schalen met dumplings op het altaar gezet als offer aan de maan en aan het konijn in de maan. Jawel, het konijn in de maan :-) In tegenstelling tot wij westerlingen die een mannetje in de maan zien, zien Japanners een konijn op de maan. Dat konijn heet "Tsuki no usagi" ofte "konijn van de maan". Het is een volksverhaal dat nog steeds aan kinderen wordt verteld. Op een dag vermomde een van de Japanse goden zich als een oude man en liep doorheen de wereld. Nu kwam hij onderweg een vos, een aap en een konijn tegen en bij alledrie smeekte hij om voedsel. De aap en de vos brachten de oude man voedsel dat ze hadden geplukt of gevangen, maar het konijn dat alleen maar gras kon eten en geen ander voedsel kon vergaren, bood de oude man zichzelf aan als maaltijd. Zo'n opoffering voor iemand anders kon alleen maar beloond worden en dus nam de oude man het konijn mee naar de maan, waar het nu nog steeds woont en rijstkoekjes bakt.
De gids die ons meenam de tuin in was nogal droog. Ze leidde ons langsheen de vele Japanse bomen, Japanse bloemen en planten die er groeien. Door de jarenlange samenwerking met Japanse botanische tuinen en de goede klimatologische omstandigheden groeien er veel Japanse soorten in Arboretum Kalmthout. Op tijd en stond liet ze een haiku op ons los die de sfeer mooi kon samenvatten. Jammer dat ze niet de theatrale kracht had om ze echt tot hun recht te laten komen. Het hielp wel niet dat de maan - het was tenslotte een maanfeest - het glorieus liet afweten zodat het aardedonker was en we enkel het schijnsel van haar kleine zaklantaarntje hadden. Bovendien gingen de hemelsluizen ergens halverwege open om niet meer te sluiten tot we alweer fijn in ons Antwerpse bed lagen. Niet echt geweldig.
Wat niet wegneemt dat ik na een tijdje helemaal aan het zwalpen sloeg en mijn schatje mijn hand in een stevige houdgreep nam: het leek wel alsof ik dronken was, zo flou was ik in mijn hoofd. Ik was nog nét niet helemaal weg. Tweedimensionale tunnelvisie, zo zou ik nog het beste kunnen omschrijven hoe de wereld er uit zag ... Heel erg raar was dat.
We spurtten in de gietende regen naar de uitgang, waar ons nog een concertje van klassieke en hedendaagse Japanse muziek op shakuhachi wachtte, die typische Japanse fluit. De shakuhachi fluiten zijn heel simpel gemaakt uit bamboestengels die kort bij de wortel worden afgesneden. Het speciale geluid van de shakuhachi geeft een zeer natuurlijk gevoel en wordt door zenboeddhisten gebruikt bij hun meditaties. Dit "intimistisch" concert moest perfect passen bij de sfeer van de arboretumtuin onder de volle maan, maar de gemeentelijke-feestzaal opstelling van de stoelen en de stuntelige manier van brengen deed ons enkel naar de grond kijken in de hoop dat we niet zouden uitbarsten in een verschrikkelijk genante slappe lach. De jongens naast mij zagen er verdacht rood uit :-)
Mijn liefste is een grote fan van alles wat met Japan te maken heeft - de weg van de Samurai is voor mij totaal onbegrijpelijk maar lijkt hem wel te fascineren. Ik dacht dat het dus wel iets voor hem en zijn vriendjes zou zijn, ze speelden niet voor niks zo lang Legens of the Five Rings, een tabletop rollenspel dat zich afpeelt in het politieke gekonkel van de Japanse samurai maatschappij. En jawel, met zijn vieren trokken we dus op 4 september, de nacht van de volle maan, richting Kamthout.
Japanners komen ergens tussen mid augustus en mid oktober samen om naar de maan te kijken. In hun zencultuur van puurheid en schoonheid is de maan volgens hen op dat moment het mooist. Het maanfeest of Tsukimi wordt niet uitbundig gevierd maar op zijn Japans: stilistisch en elegant :-) Mensen kijken in stilte naar de schoonheid van de maan en de natuur onder de maan en dragen haiku voor die precies de sfeer samenballen die uitgaat van de maanovergoten wereld.
Tsukimi is ook een oogstfeest. Er wordt een maanaltaar klaar gezet met daarop herfstbloemen en susuki (pampagras) geschikt in mooie vazen. Er worden schalen met dumplings op het altaar gezet als offer aan de maan en aan het konijn in de maan. Jawel, het konijn in de maan :-) In tegenstelling tot wij westerlingen die een mannetje in de maan zien, zien Japanners een konijn op de maan. Dat konijn heet "Tsuki no usagi" ofte "konijn van de maan". Het is een volksverhaal dat nog steeds aan kinderen wordt verteld. Op een dag vermomde een van de Japanse goden zich als een oude man en liep doorheen de wereld. Nu kwam hij onderweg een vos, een aap en een konijn tegen en bij alledrie smeekte hij om voedsel. De aap en de vos brachten de oude man voedsel dat ze hadden geplukt of gevangen, maar het konijn dat alleen maar gras kon eten en geen ander voedsel kon vergaren, bood de oude man zichzelf aan als maaltijd. Zo'n opoffering voor iemand anders kon alleen maar beloond worden en dus nam de oude man het konijn mee naar de maan, waar het nu nog steeds woont en rijstkoekjes bakt.
De gids die ons meenam de tuin in was nogal droog. Ze leidde ons langsheen de vele Japanse bomen, Japanse bloemen en planten die er groeien. Door de jarenlange samenwerking met Japanse botanische tuinen en de goede klimatologische omstandigheden groeien er veel Japanse soorten in Arboretum Kalmthout. Op tijd en stond liet ze een haiku op ons los die de sfeer mooi kon samenvatten. Jammer dat ze niet de theatrale kracht had om ze echt tot hun recht te laten komen. Het hielp wel niet dat de maan - het was tenslotte een maanfeest - het glorieus liet afweten zodat het aardedonker was en we enkel het schijnsel van haar kleine zaklantaarntje hadden. Bovendien gingen de hemelsluizen ergens halverwege open om niet meer te sluiten tot we alweer fijn in ons Antwerpse bed lagen. Niet echt geweldig.
Wat niet wegneemt dat ik na een tijdje helemaal aan het zwalpen sloeg en mijn schatje mijn hand in een stevige houdgreep nam: het leek wel alsof ik dronken was, zo flou was ik in mijn hoofd. Ik was nog nét niet helemaal weg. Tweedimensionale tunnelvisie, zo zou ik nog het beste kunnen omschrijven hoe de wereld er uit zag ... Heel erg raar was dat.
We spurtten in de gietende regen naar de uitgang, waar ons nog een concertje van klassieke en hedendaagse Japanse muziek op shakuhachi wachtte, die typische Japanse fluit. De shakuhachi fluiten zijn heel simpel gemaakt uit bamboestengels die kort bij de wortel worden afgesneden. Het speciale geluid van de shakuhachi geeft een zeer natuurlijk gevoel en wordt door zenboeddhisten gebruikt bij hun meditaties. Dit "intimistisch" concert moest perfect passen bij de sfeer van de arboretumtuin onder de volle maan, maar de gemeentelijke-feestzaal opstelling van de stoelen en de stuntelige manier van brengen deed ons enkel naar de grond kijken in de hoop dat we niet zouden uitbarsten in een verschrikkelijk genante slappe lach. De jongens naast mij zagen er verdacht rood uit :-)
Na afloop spoedden we ons naar de foyer waar we nog konden genieten van Japanse saké en groene thee. We stonden er samengeperst als sardientjes tussen hele busladingen zestigplussers. Hoeft het gezegd dat we snel weer buiten stonden en met zeer gemengde gevoelens vertrokken? Het geweldige potentieel van dergelijk evenement was op geen enkel moment benut geweest ... We sloten de avond uiteindelijk af met een goed pak friet in een frituur in Merksem. Daarmee was het konijn in onze maag dat op zijn honger was blijven zitten ook weer tevreden gesteld.
Reacties