Op zoek naar Brigindu

Brigindo, Brigandu, Brigindu, Brigantia, Bridget, ... volgens veel mensen zijn het allemaal avatars van éénzelfde keltische godin. Over Bridget zijn hele websites volgeschreven, maar over Brigindu, de continentale oerversie van de godin, is bitter weinig te vinden.


De oorspronkelijke keltische beschaving was er een met een orale traditie (het Ogham alfabet werd pas in de 4de eeuw na Christus door de Ieren uitgevonden). Daardoor zijn er geen geschreven bronnen van de kelten zelf. Het is zelfs zo dat er zelfs geen afbeeldingen zijn van hun goden, die doken pas op in die delen van Gallië die beïnvloed zijn door Rome of Griekenland. Bij ons werden bijvoorbeeld heilige stenen met rudimentaire gelaatstrekken gevonden. Door woorden en lijnen te gebruiken, zouden ze zich immers vergrijpen aan de goddelijke oneindigheid. Ze roepen immers begrenzingen op, limiteerden de kracht.
Het verhaal gaat dat Brennus, de aanvoerder van de Galliërs die de tempel van Delphi verwoestten rond 500 voor christus, moest lachen toen hij de Griekse godenbeelden zag. Hij vond het bespottelijk dat de Grieken dachten dat de goden een menselijk uiterlijk hadden.

Het enige dat we van de Galliërs weten, is wat we lezen in Griekse en Romeinse geschriften en later in het werk van de Ierse monniken. In beide gevallen werd de keltische beschaving geïnterpreteerd vanuit het wereldbeeld van de schrijver, de ene met een Romeinse bril, de andere met een christelijke bril.

Archeologisch onderzoek wijst uit dat in Gallië een veelheid aan goden werd vereerd. De goden waren de waterlopen, de bossen, de bronnen, de heuvels zelf. Er waren maar heel weinig goden die algemeen werden aanbeden, enkel die goden die alomtegenwoordig waren – zoals de donder of het licht van de zon – overschreden de stamgrenzen. De meeste goden waren dus lokaal of regionaal. Een greep: Belanos (lichtgod, de Belgae danken hun naam aan hen), Nehalennia (godin van de handel, welvaart en vruchtbaarheid), Smertrios en Camulus (oorlogsgoden), Epona (Belgische godin van de paarden, werd later overgenomen in het Romeinse pantheon), Arduinna (godin van de Ardennen), Taranis (god van de donder), Llugh (zonnegod), Cernunnos, Esus (god van overvloed), Teutates (oorlogsgod), …

Julius Caesar bekeek dit met zijn Romeinse bril en reduceerde dit grote aantal goden in zijn De Bello Gallico tot 5 grote goden die in heel Gallië vereerd zouden worden en die pasten in de manier waarop de Romeinen naar hun goden kijken: Mercurius, Appolo, Mars, Jupiter en Minerva. Brigindu zou overeenkomen met Minerva. Die misvatting en beperking leeft nog door tot de dag van vandaag!
Daarmee deed hij overigens grote afbreuk aan de eigenheid van het zeer uitgebreide Gallische pantheon, dat verschilde van streek tot streek en zonder enige moeite een hele reeks van machogoden, die pasten in de krijgercultuur van de kelten, naast veel oudere matriarchale goden – zoals Brigindu waarschijnlijk – plaatste.

1.000 jaar later werd wat er eventueel nog restte van de continenentale regligieuze beleving en riten van de Galliërs verder onder de mat geveegd door de Iers-Keltische geschriften die middels Ierse zwerfmonniken naar het vasteland kwamen en hun eigen opgekuiste versie van de keltische mythologie bevatten. Dat is overigens de versie waar hedendaagse heksen meestal mee aan de slag gaan, zonder zich daar evenwel vragen bij te stellen. Misschien is het tijd dat we daar toch eens even bij stil staan ...

Reacties

Populaire posts van deze blog

Zuiverende eitjes: egg cleansing

De heksenrunen

De numerologie van je heksennaam