Wanted: drie goede weefsters
Zonder het te beseffen passeert ons af en toe nog wel eens een brokje mythologie, iets wat mij altijd op de ene of de andere manier treft. Gisteren zijn Bart en ik naar de cinema geweest. We kozen voor Wanted, de verfilming van Mark Millar's comic. Uitgangspunt is dat het Lot van de mensheid geweven wordt op een enorm weefgetouw. Soms moeten blijkbaar mensen worden uitgeschakeld die rimpelingen veroorzaken in het Lot, en daarvoor werd duizenden jaren geleden een Broederschap van Assassins opgericht. Tot daar het verhaal, want ik zou denken dat die rimpelingen juist ook bij het Lot zouden horen.
In veel mythologieën wordt gesuggereerd dat de wereld zoals we die kennen, het lot van de mensheid, door iemand wordt geweven en zo gecreëerd. In Griekenland had je de drievuldige godin Moira, drie schikgodinnen of Moirae die het Lot controleren. Eerst heb je Klotho (de spinster) die de levensdraden spint, dan is er Lachesis (de verdeelster) die de draad afmeet en beslist over de lengte van iemands leven, en tenslotte nog Atropos (de onafwendbare) die de door Lachesis afgemeten draad afknipte als iemands leven over was.
Daarnaast had je in Griekenland ook ook nog Athena, niet alleen de godin van de wijsheid maar ook de beste weefster onder de godinnen. Het verhaal gaat dat Athena een leerlinge had, Arachne, die ze alles leerde over spinnen en weven zodat het meisje prachtige kunstwerkjes kon maken. Arachne werd echter hoogmoedig en beweerde dat Athene daar niets mee te maken had. Athena was boos over zoveel eigendunk en daagde Arachne uit tot een wedstrijd. Arachne won de wedstrijd en Athena was daar zo boos over dat ze het meisje strafte door haar te veranderen in een spin, zodat ze altijd zou blijven spinnen en weven. Vandaar het Griekse woord arachne voor spin.
Ook in de Noorse traditie hebben we een soort van schikgodinnen, opnieuw een drievuldige godin, drie zusters, de Nornen, die de Wyrd weven, het web van ons bestaan. Ze wonen aan de voet van Yggdrasil, de wereldboom in het centrum van de wereld, en begieten hem elke dag met water uit de bron der kennis. De oudste van de drie zusters is het oude grootmoedertje Urd (de oorsprong van het bestaan, je herkent er het woord "oer" in), die de draden van het leven spint. Dan heb je haar zuster Verdandi (Wat Zal Zijn of het wezen van het zijn), de moeder die de draden afmeet. Tenslotte is daar ook nog de mooie jonge Skuld (Wat Zou Moeten Zijn of de behoefte), die de draden afknipt. Ze worden ook dikwijls gezien als een verpersoonlijking van verleden, heden en toekomst. Die drie straffe madammen vind je ook terug in Neil Gaiman's American Gods. Hey, misschien ben ik wel niet voor niets zo'n fan van 's mans werk! :-)
Ik moest bij het zien van Wanted trouwens meteen denken aan Weaveworld (Weefwereld) van Clive Barker, waarin het land van Faery in een tapijt wordt geweven zodat het veilig bewaard blijft door een keeper, tot er een strijd losbarst over het tapijt. Of aan Solstice Wood van Patricia McKillip, waar een ijverige horde van fatsoenlijke Amerikaanse huisvrouwen al knopend en breiend en kruisjessteek naaiend het kleine volkje buitenhouden, want elke knoop is een deur die op slot gaat.
In veel mythologieën wordt gesuggereerd dat de wereld zoals we die kennen, het lot van de mensheid, door iemand wordt geweven en zo gecreëerd. In Griekenland had je de drievuldige godin Moira, drie schikgodinnen of Moirae die het Lot controleren. Eerst heb je Klotho (de spinster) die de levensdraden spint, dan is er Lachesis (de verdeelster) die de draad afmeet en beslist over de lengte van iemands leven, en tenslotte nog Atropos (de onafwendbare) die de door Lachesis afgemeten draad afknipte als iemands leven over was.
Daarnaast had je in Griekenland ook ook nog Athena, niet alleen de godin van de wijsheid maar ook de beste weefster onder de godinnen. Het verhaal gaat dat Athena een leerlinge had, Arachne, die ze alles leerde over spinnen en weven zodat het meisje prachtige kunstwerkjes kon maken. Arachne werd echter hoogmoedig en beweerde dat Athene daar niets mee te maken had. Athena was boos over zoveel eigendunk en daagde Arachne uit tot een wedstrijd. Arachne won de wedstrijd en Athena was daar zo boos over dat ze het meisje strafte door haar te veranderen in een spin, zodat ze altijd zou blijven spinnen en weven. Vandaar het Griekse woord arachne voor spin.
Ook in de Noorse traditie hebben we een soort van schikgodinnen, opnieuw een drievuldige godin, drie zusters, de Nornen, die de Wyrd weven, het web van ons bestaan. Ze wonen aan de voet van Yggdrasil, de wereldboom in het centrum van de wereld, en begieten hem elke dag met water uit de bron der kennis. De oudste van de drie zusters is het oude grootmoedertje Urd (de oorsprong van het bestaan, je herkent er het woord "oer" in), die de draden van het leven spint. Dan heb je haar zuster Verdandi (Wat Zal Zijn of het wezen van het zijn), de moeder die de draden afmeet. Tenslotte is daar ook nog de mooie jonge Skuld (Wat Zou Moeten Zijn of de behoefte), die de draden afknipt. Ze worden ook dikwijls gezien als een verpersoonlijking van verleden, heden en toekomst. Die drie straffe madammen vind je ook terug in Neil Gaiman's American Gods. Hey, misschien ben ik wel niet voor niets zo'n fan van 's mans werk! :-)
Ik moest bij het zien van Wanted trouwens meteen denken aan Weaveworld (Weefwereld) van Clive Barker, waarin het land van Faery in een tapijt wordt geweven zodat het veilig bewaard blijft door een keeper, tot er een strijd losbarst over het tapijt. Of aan Solstice Wood van Patricia McKillip, waar een ijverige horde van fatsoenlijke Amerikaanse huisvrouwen al knopend en breiend en kruisjessteek naaiend het kleine volkje buitenhouden, want elke knoop is een deur die op slot gaat.
Reacties