Belgian Pagan Day 2025

Toen Ben Verhaevert van de Belgische tak van de Pagan Federation ons vertelde dat hij een bijeenkomst wilde organiseren voor Belgische pagans en vroeg of we mee wilden doen, aarzelden we niet. Arcadia is altijd een vereniging geweest die sterk gelooft in verbinding en bruggen slaan. Uiteindelijk zijn we allemaal familie, allemaal lichtjes in wat Elenor het “web van licht” noemt. Dat is de reden waarom we dingen organiseerden zoals Litha Lier in 2003 (amai, wat is dat lang geleden) of vier PaGEs waarin we mensen samenbrachten van verschillende tradities om elkaar te kunnen ontmoeten, met elkaar in gesprek te gaan en van elkaar te leren.

Dus trokken Kaat en ik zondag naar Vilvoorde, voor de eerste Belgian Pagan Day. Joy was er ook en Hamamelis kwam later nog binnenvallen. Jammer dat Luna ziek verstek moest laten gaan.

Ik was nieuwgierig want de locatie die Ben had weten vast te leggen was de loge van Vilvoorde. Ik stelde me zuilen en veel grandeur voor, maar dat viel tegen. Op het zwart wit geblokte stukje vloer in het midden van de zaal na (dat het licht en het duister moet symboliseren) kond dit eender welk seminariezaaltje zijn. Maar de ligging was goed gekozen: centraal gelegen, niet ver van een station, uitgerust met basistechniek en een bar met zeer redelijke prijzen. Helemaal OK!

Het werd een fijn weerzien met Yza die hier zou komen spreken over Wicce. Het was al veel te lang geleden dat we elkaar lijfelijk hadden gezien. Ook al is ze geen lid meer van onze coven en heeft ze na haar inwijding in de Temple of Ara een andere heksennaam, we beschouwen haar toch nog altijd als “één van ons”. Ze kon jammer genoeg niet blijven voor het afscheidsritueel. Kaat nam haar rol in het ritueel dus over. 

Dat ritueel had ik zelf ook al een beetje gefinetuned en bijgeschaafd nadat Ben me dat had gevraagd. Aan de teksten was ik niet aangekomen, wel had ik het ritueel wat beter gestructureerd en er wat elementen aan toegevoegd. Onze teksten met de “Stemmen van de elementen” (van Litha Lier) had ik eerder al naar Ben gestuurd maar ik stak er nog een praktisch interactief stukje in, met wensen die de deelnemers op stokjes konden schrijven en die samen met het brood en de wijn de cirkel werden rondgedeeld. Ik stak er zelf “Vergeet niet te dansen. Leef!” in en kreeg “Wander. Wonder.” terug. Heel mooi en heel passend :-)

Omdat het in deze moeilijke tijden lijkt alsof vrede verder weg is dan ooit en we in onze pagan bubbel op zijn  minst al kunnen streven naar vrede, had ik er onder het motto “veeg voor je eigen deur” de Flame of Frith in gestoken, een stukje Vlam voor de Vrede ritueel zoals dat indertijd was uitgewerkt onder impuls van Frigga Asraaf, de Nederlandse frithweaver die op ons eerste PaGE event in 2004 een speciaal Frith-koord had gemaakt (dat nog steeds op mijn altaar ligt). Op het altaar stond de Flame of Frith als een schitterend glaskunstwerkje, speciaal gemaakt voor dit ritueel. Dat werd op het einde via opbod verkocht om de kosten van deze dag te dekken. Fantastisch dat het werd gekocht door de uitbaters van de bar van de loge: de Vlam van de Vrede past perfect bij waar de loge ook voor staat!

Verschillende tradities maakten hun opwachting op de Pagan Day om hun manier van werken te presenteren aan het publiek. Toen Ben me vroeg om “onze traditie” te komen voorstellen in een kwartier, moest ik even met mijn ogen knipperen. Oei, waren wij een traditie? Zo voelt dat nochtans niet als ik de uitgebreide structuur van Greencraft zie of de gigantische evenementen die een groep als Samon uit haar heksenhoed weet te toveren. Dan lijkt het soms alsof wij wat chaotisch lopen morrelen in de marge :-)

Omdat de datum onderweg van een zaterdag naar een zondag verhuisde, bleek een aantal van onze heksen ondertussen andere plannen te hebben. In plaats van de slam poetry die een eerste brainstorm had opgeleverd, werd het dus gewoon een fotomontage met foto’s van vijfentwintig jaar Arcadia. Dat waren er meer dan driehonderd, veel te veel voor een kwartiertje. Aan tien seconden per foto kon ik er volgens Powerpoint bijna een uur mee vullen :-). Gelukkig was dat niet nodig want dat kwartier was lang genoeg. Het voelde alsof ik naar een examen moest. Geen idee waarom ik zo zenuwachtig was want ik heb al veel grotere groepen toegesproken dan de veertig pagans die nu in de zaal zaten. Imposter syndrome anyone? Misschien kwam het door de sjieke presentatie van Greencraft (met wel gruwelijk gladde AI foto’s), de duidelijk zeer goed voorbereide druïden of de geschiedenis van de moderne hekserij die wel drie keer opnieuw werd verteld … Met trillende handen en een handheld micro die het af en toe liet afweten, ratelde ik er een kwartier op los over wat wij allemaal doen, hoe we begonnen zijn in de tuin van Fjierra, dat wij niet geven om lineage of graden (de middelvinger die ik toen opstak had ik misschien achterwege moeten laten maar hij kwam vanzelf), enz. … Het was alleszins authentiek (en eclectisch :-)).

Na het officiële gedeelte volgde een uitgebreid buffet dat de uitbaters van de bar hadden verzorgd. Voor tien euro kon je echt helemaal niet sukkelen! Het werd ook een toffe babbel met de logebroeder die de techniek had bediend en die het een en ander leek te weten over geschiedenis. Of met de Fransman en de Spanjaard die op zoek waren naar gelijkgezinden en die misschien wel hun opwachting zullen maken op ons open Samhain ritueel.

Het werd dus een plezierige dag, die eerste editie van de Belgian Pagan Day van PFI Belgium! We leerden elkaar beter kennen en zagen met een heerlijk eclectisch ritueel bevestigd wat we eigenlijk al lang wisten: we zijn allemaal verbonden in de liefde van en voor moeder natuur.

Ritueel Belgian Pagan Day

26-10-2025

Nodig voor dit ritueel:

• Smudgestick bijvoet & rozemarijnwater
• Altaarkleed
• 3 rode kaarsen voor de goden
• 1 zwarte kaars voor de spirits
• 3 groene kaarsen voor de voorouders
• 1 witte centrale altaarkaars.
• Vier kleine altaartjes voor de kwartieren/elementen, met versiering meegebracht door de deelnemers/deelnemende verenigingen
• Kwartierkaarsen (+ klein kaarsje om ze aan te steken).
• Versiering & attributen meegebracht door de deelnemers/deelnemende verenigingen.
• Schaal met brood, kelk met appelsap.
• Staafjes, pennen/potloden
• Mandje & stoffen zak om de staafjes in op te vangen
• Offerschaal
• Aansteker voor kaarsen
• Athame (voor de grote rite)
• Doekjes (servietten) om kelk af te vegen tijdens het rondgaan
• 2 Turkse broden
• 1 liter appelsap

MAKEN VAN EEN HEILIGE RUIMTE

Bij het betreden van de zaal wordt iedereen met een smudge gezuiverd (Inne & Curt) en besprenkeld met rozemarijnwater (Gigi) . Daarna neemt hij/zij plaats in de cirkel. 

Als iedereen zijn plaats in de cirkel heeft ingenomen, loopt Inne drie maal widershins met de smudgestick rond de cirkel (achter de deelnemers) en begint het ritueel.

Centraal in de ruimte staat een altaar met daarop kaarsen voor de goden, de voorouders en de spirits. Die zijn nog niet aangestoken.

Ben (Pagan Federation International Belgium) steekt de centrale kaars op het altaar aan (alle andere kaarsen worden met de vlam van deze kaars aangestoken):

“We zijn hier vandaag samengekomen om samen met onze broeders en zusters, pagans en sympathisanten deze dag van vreugde en verdieping te beëindigen. Samen willen we dank zeggen aan elkaar, aan de elementen en de goden en godinnen.“ 

Bryd (neemt met de linkerhand de rechterhand van de persoon die links van hem/haar staat):

“Van hand tot hand, van hart tot hart trek ik deze cirkel.”

Deze persoon doet vervolgens hetzelfde tot de cirkel gesloten is. Dan, na moment van reflectie, worden de handen losgelaten.

UITNODIGEN VAN DE KRACHTEN VAN DE ELEMENTEN

De vier personen die de elementen aanroepen (Kaat, Leni, Bryd en Ben) komen naar voren en steken een kaarsje aan de centrale altaar kaars aan. Ze lopen daarmee naar hun kwartieraltaartje en steken daar de kwartierkaars aan terwijl ze de krachten van het element aanroepen, met hun gezicht naar de windrichting.

Kaat:

“Wij groeten U, O krachten van het Oosten en het element lucht.

Wij vragen u om vrede en harmonie in deze cirkel en in de wereld en verwelkomen u in onze cirkel. ”

Leni:

“Wij groeten u, O krachten van het Zuiden en het element vuur.

Wij vragen om vrede en harmonie in deze cirkel en in de wereld en verwelkomen u in onze cirkel.”

Ben:

“Wij groeten u, O krachten van het Westen en het element water.

Wij vragen u om vrede en harmonie in deze cirkel en in de wereld en verwelkomen u in onze cirkel.”

Bryd:

“Wij groeten u, O krachten van het Noorden en het element Aarde.

Wij vragen u om vrede en harmonie in deze cirkel en in de wereld en verwelkomen u in onze cirkel.”

Als alle elementen opgeroepen zijn, draaien de oproepers zich alle vier om en zeggen samen (met een beetje pomp & circumstance ofte dramatische flair :-)):

“Wij zijn de stemmen van de elementen. Wij zijn lucht en vuur, water en aarde.”

Kaat:

“Ik ben het element Lucht. Ik ben je eerste en je laatste geschenk, je stap in het leven en je stap uit het leven.”

Leni: 

“Ik ben het element vuur. Ik ben de kracht van het leven, licht in de duisternis, de warmte binnenin en de warmte rondom.”

Ben: 

“Ik ben het element water. Ik zuiver en verfris. Ik stroom door je lichaam. Ik ben het vloeibare juweel van de eb en de vloed van je bestaan.”

Bryd:

 “Ik ben het element aarde. Ik ben de beenderen en de vaste grond onder je voeten. Ik ben het laatste dat vergaat wanneer je werk hier is gedaan en het tijd is om te gaan. “

Kaat: 

“Ik ben aanwezig in de vlucht van de vogels en in het ritselen van de bladeren. Ik ben de zachte zomerbries die je huid verfrist, de verscheurende najaarsstormen en de kille winterwind, scherp en genadeloos. Ik ben de begeleider van de lente, de trompet die het seizoen die het seizoen van groei aankondigt.” 

Leni: 

“Ik ben de lauwerende pracht van het hoogtepunt van de zomer, verwarmend en rijpend, de graanschuur vullend, en afnemend en stervend op het einde van het jaar. Maar ik hoor je roepen vanuit het duister en ik kom steeds weer terug. Het licht van de wereld, het kind van de krijgers, herboren om de koude aarde terug tot leven te wekken.”

Ben: 

“Ik ben de regen die de gewassen doet zwellen, de witte krachten van de waterval, de beweging in de oceanen, gebonden aan het zilveren bevel van zij die schijnt bij nacht. Ik ben ijs en sneeuw en gletsjer. Ik ben het overstroomde moeras, de opgewonden rivier en de traag vloeiende stroom, het levensbloed van het land, het genegen in het hart van de stad.” 

Bryd:

“Ik ben de vruchtbare aarde die de zaden voedt. Ik ben de top van de berg en de donkere en geheime grotten van beneden. Ik ben hard graniet en scherpe vuursteen geboren uit verkruimelde kalk. Ik ben de zandsteen en de edelesteen, de beenderen van onze wereld en de steeds veranderende mantel die zich uitspreidt onder je voeten.”

Kaat:

 “Ik ben het heilige zaad, de hemelse vrijheid.”

Leni:

 “Ik ben de heilige vlam, de hemelse vonk.”

Ben:

“Ik ben de donkere poel der wijsheid.”

Bryd:

 “Ik ben het zout der zuiverheid.” 

Alle windrichtingen samen:

“Wij zijn de stemmen van de elementen. Wij zijn lucht en vuur, water en aarde.”

UITNODIGEN VAN DE GODEN

Inne steekt één van de kaarsen voor de goden aan:

“Hail Day!

Hail the sons of day

Hail to the night and daughter of the night

With eyes of kindness

Look upon us

And give to us who sit here victory

Hail the Aesir

Hail Asynjur

Hail to the all-giving earth

Fair speech and wisdom

Give to us famous ones

And healing hands as long as we live”

David steekt een tweede kaars voor de goden aan:

“Awaken Gods, Goddesses all,

And hear our heartfelt earthbound call,

To see beyond what we can see,

To know the truth that lies with thee.

To know the truth of Earth’s firm touch,

To feel the truth of the fires rush,

To breath the truth of rich clear air,

To drink the truth of water fair. 

We ask for the solid strength of stone,

For warmth to heat our hearth and home,

We ask for the wisdom of the oak,

For food and water to feed all folk.

Please guide us down our chosen path,

So we may sing and dance and laugh,

And love and give and hope and dream,

To live the life that we have seen.”

Betty steekt de derde kaars voor de goden aan:

“Listen to the words of the Great Mother, who was of old also called Artemis; Astarte; Diana; Melusine; Aphrodite; Cerridwen; Dana; Arianrhod; Isis; Brig: and by many other names. 

Whenever ye have need of anything, once in a month, and better it be when the Moon be full, then ye shall assemble in some secret place and adore the spirit of me, who am Queen of all Witcheries.

There shall ye assemble, ye who are fain to learn all sorcery, yet have not yet won its deepest secrets: to these will I teach things that are yet unknown. 

And ye shall be free from slavery; and as a sign that ye are really free, ye shall be naked in your rites; and ye shall dance, sing, feast, make music and love, all in my praise. 

For mine is the ecstasy of the spirit and mine also is joy on earth; for my Law is Love unto all Beings. Keep pure your highest ideal; strive ever toward it: let naught stop you or turn you aside.

For mine is the secret door which opens upon the Land of Youth; and mine is the Cup of the Wine of Life, and the Cauldron of Cerridwen, which is the Holy Grail of Immortality. I am the Gracious Goddess, who gives the gift of joy unto the heart. 

Upon earth, I give the knowledge of the spirit eternal; and beyond death, I give peace, and freedom, and reunion with those who have gone before.

Nor do I demand sacrifice, for behold I am the Mother of All Living, and my love is poured out upon the earth. Hear ye the words of the Star Goddess, she in the dust of whose feet are the hosts of heaven; whose body encircled the Universe; 

I, who am the beauty of the green earth, and the white Moon among the stars, and the mystery of the waters, and the heart's desire, call unto thy soul. Arise and come unto me.

For I am the Soul of Nature, who giveth life to the universe; from me all things proceed, and unto me must all things return; and before my face, beloved of gods and mortals, thine inmost divine self shall be unfolded in the rapture of infinite joy.

Let my worship be within the heart that rejoiced, for behold: all acts of love and pleasure are my rituals. And therefore let there be beauty and strength, power and compassion, honour and humility, mirth and reverence within you.”

UITNODIGEN VAN DE VOOROUDERS

Monique steekt de 3 groene kaarsen voor de voorouders aan (eentje voor de voorouders van bloed, eentje voor de voorouders van het land en eentje voor de voorouders van spirit):

“Hail to the Ancestors of blood, land and spirit, 

Those who have gone before and those that will come after us,

Hail to the Ancestors 

Grant me your blessings in all things that you embody.

Bless me with the gift of wisdom and guidance, that I may draw on your experiences and learn from your lessons.

Bless me with the gift of strength and resilience, that I may face life’s challenges with courage and determination.

Bless me with the gift of connection and community, that I may be part of a supportive and nurturing network of kin.

Bless me with the gift of tradition and heritage, that I may honor and preserve the customs and beliefs of my forebears.

Bless me with the gift of remembrance and commemoration, that I may honor and celebrate the lives of those who have passed on.

Bless me with the gift of continuity and legacy, that I may leave a positive and enduring mark on the world for future generations.

Hail to the Ancestors of blood, land and spirit, 

Those who have gone before and those that will come after us,

Grant me these blessings, that I may honor you always.”

UITNODIGEN VAN DE SPIRITS VAN HET LAND

Eva steekt de zwarte kaars op het altaar aan:

“We verwelkomen de spirits van het land

Dit kleine stukje aarde waarop we gedijen.

Laat ons er een prachtig bloemenveld van maken

Met evenveel bloemen als er stromingen zijn binnen het paganisme.

We verwelkomen ook de spirits van dit huis waar we te gast zijn

Moge de kracht, wijsheid en schoonheid

Die hier elke week beleefd en uitgedragen wordt

Ook in elk van ons resoneren.”

MAGISCH WERK: FLAME OF FRITH

Nancy:

“In onze cirkel brandt vandaag de vlam van de vrede. We bewandelen misschien verschillende paden en andere “journeys” maar alle wegen leiden uiteindelijk naar hetzelfde, welke naam je het ook wil geven. Daarom wensen we elkaar een safe journey, een goede reis toe.

Dat gaan we ook letterlijk doen. Iedereen krijgt twee staafjes, waarop je in één of een paar woorden een boodschap of een wens voor de groep hier rondom je schrijft. Schrijf hetzelfde op beide staafjes. Neem je tijd.”

Elke deelnemer krijgt 2 houten staafjes. Er worden ook pennen/potloden uitgedeeld (Inne & Curt: uitdelen en terug ophalen van de staafjes/pennen en potloden).

Op de achtergrond een meditatief muziekje (Spotify).

De staafjes worden opgehaald: één staafje gaat in een zak, het tweede staafje in een mandje.

Nancy neemt de mandjes/zak met staafjes vast en houdt ze naar omhoog:

“We call ancient kith and kin of the many traditions and world-views, of the many beliefs and movements on this fine earth:

Work together with us, your descendants, so that we and our future generations may live in freedom, safety and frith.

Embrace all those who suffer from war, violence, persecution and/or domination by a foreign nation in their pain and despair, their fear and loss, their hunger and loneliness, their fight or flee.

Embrace the lands and all animals!

May our heartfelt plea for peace, freedom and safety be heard.”

Mireille neemt één voor één de staafjes uit het mandje en leest de positieve wensen voor. Daarna legt ze deze in de offerschaal op het altaar (achteraf worden ze begraven in de aarde).

“Today we nourish the flame of frith!

Today we nourish the flame of tolerance!

Today we nourish the flame of solidarity!

Flame of frith rush further and forth: free and joyful, forceful and bright.

Flame of frith rush further and forth: feed fondness and unite, rekindle awareness and understanding.

Flame of frith rush further and forth: through waters wide, through fields and nature free, deep down the earth, high in the sky.

We are weaving a mighty web!

We design a pattern of peace!

We tell our tales of times to come!

We feed the Flame of Frith.

We feed all peaceful forces.

May it open many hearts and minds

May it build bridges between peoples.

May our thoughts and deeds be a loving contribution for all living beings.

May our thoughts and deeds be a loving contribution to generations yet to come.

Wæs þu hæl!”

(Flame of Frith prayer for peace: https://flameoffrith.org/index.php/prayers/prayer-for-peace/)

DELEN VAN BROOD EN WIJN/GROTE RITE

Tilly:

“Vrouwe van de Zon en van de Maan, Heer van het Woud en van het Graan, zegen dit brood zodat dit ons vruchtbaarheid, overvloed, kracht, gezondheid, vreugde en vrede mag brengen, en ons laat delen in de volmaakte liefde. Blessed be!”

Vervolgens wordt een stuk brood afgescheurd en in de offerschaal gelegd, waarna de schaal in de cirkel doorgegeven tot iedereen ervan heeft gegeten. Elke deelnemer scheurt een stukje af en steekt dat in de mond van de volgende deelnemer met de woorden:

“Blessed be!” 

Dirk houdt de kelk met appelsap vast, Tilly houdt er een athame boven. Elk zegt om de beurt een zinnetje van onderstaande tekst, te starten met Tilly die de athame boven de kelk houdt:

 “Er bestaat geen mannelijk zonder vrouwelijk

Geen wit zonder zwart

Geen zon zonder maan

En een God heeft behoefte aan een Godin

Zoals het licht staat ten opzichte van het duister

Zo ook het leven tegenover de dood

Want alles heeft zijn evenwicht

En zonder natuurlijke balans is er chaos

Met dit gebaar verenig ik de twee polen (steekt de athame in de beker)

Ze zijn altijd samen en nooit alleen.”

Vervolgens wordt een scheut van de kelk in de offerschaal gegoten, waarna de kelk in de cirkel doorgegeven tot iedereen ervan heeft gedronken. Elke deelnemer laat de volgende deelnemer een slokje drinken met de woorden:

“Blessed be!”

Na het brood en de appelsap, wordt ook de zak met staafjes doorgegeven. Elke deelnemer trekt een staafje en geeft dat aan de volgende persoon met de woorden:

“Blessed be!”

AFSCHEID NEMEN VAN DE SPIRITS VAN HET LAND

Gigi:

"We bedanken de spirits van dit huis, deze plek van kracht, wijsheid en schoonheid waar we vandaag te gast mochten zijn

We zijn dankbaar voor de verbondenheid van broeder- en zusterschap die we hier vandaag mochten beleven.”

Diana dooft de zwarte kaars:

“Earth teach me quiet ~ as the grasses are still with new light.

Earth teach me suffering ~ as old stones suffer with memory.

Earth teach me humility ~ as blossoms are humble with beginning.

Earth teach me caring ~ as mothers nurture their young.

Earth teach me courage ~ as the tree that stands alone.

Earth teach me limitation ~ as the ant that crawls on the ground.

Earth teach me freedom ~ as the eagle that soars in the sky.

Earth teach me acceptance ~ as the leaves that die each fall.

Earth teach me renewal ~ as the seed that rises in the spring.

Earth teach me to forget myself ~ as melted snow forgets its life.

Earth teach me to remember kindness ~ as dry fields weep with rain.”

AFSCHEID NEMEN VAN DE GODEN

Eva dooft één van de rode kaarsen:

“Grote God, hoeder van vuur, kracht en transformatie,

Wij danken u voor uw aanwezigheid en uw zegen bij dit warme ritueel van verbondenheid.

Moge uw vurige energie ons blijven inspireren tot moed en groei en moge uw licht bruggen slaan tussen alle paden van wijsheid. 

Ga in vrede.”

David dooft de tweede rode kaars:

“Stralende Godin, bron van leven, liefde en intuïtie,

Wij danken u voor uw zachte kracht en uw omhullende aanwezigheid. 

Moge uw licht ons leiden naar harmonie, en vrede brengen tussen alle tradities die uw naam fluisteren. 

Ga in vrede.”

Betty dooft de derde rode kaars:

“We komen allemaal van de Goden en tot Hen zullen we terugkeren

Als een druppel regen stromend naar de oceaan.”

 

Lied: “We all come from the goddess” - https://open.spotify.com/track/0Ek2PI3Y0MLmO9769e9hHh

AFSCHEID NEMEN VAN DE VOOROUDERS

Monique dooft de eerste groene kaars:

“We werden al eeuwen terug geboren

In het DNA van onze voorvaderen

Zij baarden ons onwetend

Maar ze zouden zich in ons nu herkennen

Wij zijn de uitlopers van hun wortels

Wij zijn de zomer van hun seizoenen

Mijn talenten dank ik aan de dode bloedverwanten

Mijn verdriet is het zout van de tranen van mijn achterkleinkind

Zij die stierven, leven in ons voort

Het is de adem van de zielsverwanten

Zij zijn de grondleggers van ons pad

Zij zijn de oevers van onze rivieren

Het medium zegt dat ze bij ons zijn

Over ons waken en ons stil influisteren

Opa verwacht een kind

Oma is de moeder van mijn zoon

Geen verschil in jaren en in tijden

Het bloed van dezelfde makelij

Uit de fabriek van ons geslacht

We werden al eeuwen terug verwekt

Over duizend jaar worden we in nieuw familiebloed opgerekt…”

Gigi dooft de tweede groene kaars:

“Voorouders van bloed, land en spirit, hoeders van herinnering en wortels, 

Wij danken u voor uw koesterende aanwezigheid vandaag en uw fluisteringen doorheen de tijd. 

Moge uw wijsheid ons blijven leiden, en moge er vrede zijn tussen alle paden die uw nalatenschap dragen. 

Ga in rust en vrede.”

Tilly dooft de derde groene kaars.

AFSCHEID NEMEN VAN DE ELEMENTEN

Kaat gaat naar het altaartje van het element lucht en dooft de kwartierkaars: 

“Vaarwel krachten van het Oosten en het element lucht. 

Wij danken u voor uw aanwezigheid in onze cirkel en voor de vreugde en de harmonie waarmee dit ritueel is verlopen.

Ga in vrede.”

Leni gaat naar het altaartje van het element vuur en dooft de kwartierkaars: 

“Vaarwel krachten van het zuiden en het element vuur. 

Wij danken u voor uw aanwezigheid in onze cirkel en voor de passie en de warmte die we in dit ritueel mochten ervaren.

Ga in vrede.”

Ben gaat naar het altaartje van het element water en dooft de kwartierkaars: 

“Vaarwel krachten van het westen en het element water. 

Wij danken u voor uw aanwezigheid in onze cirkel en voor het vredevolle en vloeiende verloop van dit ritueel.

Ga in vrede.”

Bryd gaat naar het altaartje van het element aarde en dooft de kwartierkaars: 

“Vaarwel krachten van het noorden en het element aarde.

Wij danken u voor uw aanwezigheid in onze cirkel en voor de standvastigheid die we mochten ondervinden bij de uitvoering van dit ritueel.

Ga in vrede.” 

OPENEN VAN DE CIRKEL

We staan allemaal hand in hand in de cirkel. Bryd laat de hand los van de persoon die rechts van hem/haar staat:

“Van hand tot hand, van hart tot hart open ik deze cirkel.”

Deze persoon doet vervolgens hetzelfde tot de cirkel helemaal rond is. 

Bryd :

“Van hand tot hand, van hart tot hart, openen wij nu onze cirkel.

Elk van ons, krachtig en sterk, gaan we straks terug onze eigen weg maar door onze innerlijke kracht zijn we blijvend met elkaar verbonden.

Moge de Goden, tot we elkaar weerzien, elk van ons zachtjes vasthouden in het holle van hun hand en ons in liefde omhullen.

Blessed be.”

Ben :

“Deze ceremonie is in vrede begonnen en eindigt nu in vrede.

Kom zij die willen komen, ga zij die willen gaan, en blijf zij die willen blijven.

We danken jullie allen die van alle uithoeken van het land tot hier zijn gekomen om samen met ons dit ritueel te vieren.

Moge de Goden jullie bewaken en bewaren op jullie pad.

Blessed Be.”