Pagan Love Juice

Ik moest lachen toen ik via Facebook een Patheos post van Lilith Dorsey zag passeren waarin ze vertelt hoe ze op een pagan festival een paar heksen in een hot tub tegenkwam, die op haar vraag wat ze aan het drinken waren vrolijk hun beker omhoog staken en in koor “pagan love juice!” riepen. Haar verbeelding sloeg op hol bij wat de ingrediënten van dat brouwsel wel zouden kunnen zijn, tot één van hen haar vertelde dat het gewoon gin was. Nu durf ik zelf wel eens een G&T-tje in te schenken en bestaat onze drankkast zo ongeveer voor 1/3 uit allemaal verschillende gins. Het hoeft geen betoog dat het voor mij ook een “love juice” is :-)



EEN BEETJE GESCHIEDENIS

“Gin” is een verbastering van “genever”. De Britten beschouwen het ondertussen als een typisch Engels drankje - denk aan James Bond’s “dry martini”! -, maar ze hebben de mosterd wel bij ons gehaald. Tijdens de Dertigjarige Oorlog, de oorlog tussen katholieken en protestanten die van 1618 tot 1648 vooral in onze contreien werd uitgevochten en die zo’n beetje de eerste echte wereldoorlog was, waren de Engelsen - die meevochten tegen de Spanjaarden - onder de indruk van de Nederlandse soldaten. Die dronken zich moed in met jenever alvorens zich in de strijd te werpen. De Engelsen namen de jenever mee naar Engeland en noemden het “Dutch courage”. Omdat de Engelse koning Willem III van Oranje - nochtans zelf een Nederlander! - taks hief op buitenlandse alcohol, begonnen de Engelsen hun eigen jenever te stoken. Die was echter niet helemaal hetzelfde, want ze lieten een voor jenever cruciale stap weg. 

Jenever wordt gemaakt van gemoute en vergiste granen zoals gerst, rogge en tarwe in combinatie met graanalcohol, die vervolgens gedistilleerd worden. Tijdens dat proces worden eventueel extra kruiden toegevoegd, zoals jeneverbes. Gin daarentegen vertrekt van simpele neutrale alcohol zonder mout. Dat was veel goedkoper. De spotgoedkope Engelse gin was een schot in de roos en tegen de helft van de 18de eeuw waren er meer dan 7.000 gincafés. Drankverslaving werd een groot probleem dat helemaal uit de hand liep tot met de Gin Act van 1751 perk en paal werd gesteld aan illegale stokerijen.

Zowel in gin als in jenever is het toevoegen van jeneverbessen tijdens het distilleren verplicht van Europa: zonder jeneverbes in het distillaat heb je officieel geen jenever. Dat is ook zo voor gin. 

JENEVERBES ALS MEDICIJN

Het moutdrankje dat aan de basis ligt van jenever en gin was oorspronkelijk een geneesmiddel. De oudste vermelding ervan, jeneverbessen gekookt in wijn als medicijn tegen krampen en maagpijn staat in Der Naturen Bloeme van de Brugse monnik Jacob Maerlant uit 1269, een soort van encyclopedie over alles wat in de natuur te vinden is. 


Jeneverbes (Juniperus communis) is eigenlijk geen bes maar een schijnvrucht die groeit uit de bloemen van de vrouwelijke jeneverbessenstruik of -boom (net als dennenappels trouwens). Hij is familie van de cipres en blijft dus altijd groen. Hij kan gemeen prikken met zijn kleine blaadjes (of naaldjes, het is maar hoe je het bekijkt). De fake besjes rijpen tot ze donkerblauw zijn, bijna zwart. Dat duurt drie jaar. De struik komt bijna overal op het noordelijk halfrond voor. Hoe zuidelijker, hoe meer etherische olie er in de bessen zit. Vroeger kwam hij ook bij ons overal voor, maar dat is nu jammer genoeg niet meer het geval. Integendeel, hij is hier met uitsterven bedreigd. Je vindt hem nog op de Limburgse heide maar dat is het zowat. En er is nog een bijkomend probleem: de bestaande struiken verjongen niet meer door zure regen en te veel stikstof. Daardoor verzuurt de zandgrond te veel en verdwijnen de ondergrondse schimmels die de jeneverbes nodig heeft om te groeien. Dus wordt er actief ingegrepen om te vermijden dat de plant in onze streken uitsterft. Zo wordt er rond Turnhout actief jeneverbes uitgezaaid.


In de middeleeuwen werd jeneverbes gebruikt als medicijn tegen een heleboel klachten. Toen de pest doorheen Europa raasde werd aangeraden om de lucht in je huis te zuiveren door jeneverhout te verbranden. Het werd gebruikt voor de spijsvertering, o.a. voor het verminderen van winderigheid en andere verteringsproblemen, lever, longen, nieren, tegen maagpijn, krampen en als pijnstiller bij spierverrekkingen.  De bessen zelf werden ingenomen tegen reuma en ook uitwendig gebruikt door ze op de pijnlijke gewrichten en spieren te wrijven. Ook in de hedendaagse kruidengeneeskunde wordt jeneverbes nog altijd gebruik. Een alcoholische tinctuur van jeneverbes wordt gebruikt bij oedeem, pijn in het maag-darmkanaal en gebrek aan eetlust. Jeneverbes - zowel de plant als de etherische olie ervan - staan nog steeds bekend om hun diuretische en antiseptische werking. Al is enige voorzichtigheid geboden want de plant zou misschien toxisch kunnen zijn voor de nieren.

Toen distilleren werd uitgevonden in de 14de eeuw, werden distillaten - sterke drank dus - gebruikt als medicijn. Die stond bekend als “aqua vitae” (levend water) - jawel, daar komt de term Aquavit (ook Akvavit of akevitt) uit Scandinavië vandaan. Door jeneverbessen toe te voegen werd de geneeskracht van Aqua Vitae versterkt. Je kreeg het middel druppelsgewijs toegediend, en dat was maar goed ook want al heel gauw hadden de mensen door dat je er een goed gevoel van kreeg ook. Het duurde dus niet lang eer er puur voor het plezier werd gestookt in plaats van omwille van de medicinale eigenschappen van het drankje. Tegen de helft van de 15de eeuw waren er dus overal stokerijen die jenever stookten met jeneverbes - dat er zijn naam aan gaf. Ze gebruikten technieken uit het bierbrouwen (vandaar de mout die aan de basis ligt van jenever): jeneverbes was een belangrijk ingrediënt om bier smaak te geven en langer houdbaar te maken, en dus was het logisch dat de bessen ook werden gebruikt om distillaten smaak te geven. In Schotland is jeneverbes nog steeds een smaakmaker voor whisky.

MAGISCH GEBRUIK VAN JENEVERBES

Terug naar de love juice! De middeleeuwse volksgeneeskunde en volksmagie liepen dikwijls nogal eens in elkaar over. Jeneverbes kent dus ook heel wat magische toepassingen. Love juice is niets eens zo ver beneden de waarheid want de bessen worden gebruikt in spells om vriendschap aan te trekken, of voor magisch werk rond liefde en lust. Steek ze in magische kruidenzakjes om liefde aan te trekkenbijvoorbeeld. Je kan er ook thee van zetten om je passie te versterken of ze aan je badwater toevoegen. Dat hoeft overigens niet persé seksueel te zijn.


Bij ons wordt jeneverbes vooral gebruikt omwille van zijn beschermende eigenschappen. Gebruik jeneverbesolie als zalvingsolie om negatieve energie te verdrijven. In combinatie met bergamot of appelsien kan je er kaarsen mee zalven voor geluk.

Een jeneverbessenstruik die bij de dorpel van een huis wordt geplant zou beschermen tegen dieven. De blaadjes werden in kransen of slingers verwerkt die boven de voordeur of in de dakspanten werden gehangen om de inwoners van het betreffende huis te beschermen tegen ongeluk, ziekte, kwaadaardige spirits en dieven. De blaadjes zouden ongeluk en negativiteit verjagen en de drager ervan beschermen tegen alles wat slecht is. Jeneverbes wordt ook gebruikt om vervloekingen tegen te gaan. Net als rozemarijn is jeneverbes dus perfect om jezelf of je huis te zuiveren. Doe ze in het water waarmee je je huis schoonmaakt of maal ze fijn in een vijzel en gebruik ze in wierookmengelingen om positieve energie op te wekken en de sfeer te verlichten. De rook van de wierook van jeneverbes helpt om de band tussen de werelden te versterken en dus ook divinatie gemakkelijker te maken. Druïden schenen een mengsel van jeneverbes en tijm te gebruiken om in hogere sferen te komen en visioenen te krijgen. Wierook van jeneverbes wordt nog steeds gebruikt als offer voor de goden tijdens Samhain. Geen slechte plant dus om in je magische tuin te planten!


Correspondenties:

  • Planeten: Jupiter, Saturnus
  • Sterrenbeelden: boogschutter
  • Energie: vrouwelijk en mannelijk
  • Elementen: Vuur
  • Goden: Apollo, Asherah, Astarte


Bronnen:

---

Photos by Alina Scheck on Unsplash, Eva Elijas & Laure Noverraz from Pexels


Reacties

Populaire posts van deze blog

Zuiverende eitjes: egg cleansing

De heksenrunen

De numerologie van je heksennaam