De stem van de waarheid (covenbijeenkomst)
Vanavond deden we het bij Fjierra. Dat is niet zo ver van bij ons en dus profiteerde ik er van om met de fiets naar ginder te rijden. Het voelt goed aan om te fietsen. Je voelt je lichaam echt als je fietst en de wind haalt alle muizenissen uit je hoofd. Bovendien is er nauwelijks parkeerplaats in de buurt van Fjierra's huis, dus fietsen geeft nog een extra bonus!
Anthea leidde ons vanavond naar de vijfde draad in de gordel van Aphrodite: de stem van de waarheid. De waarheid vertellen aan een ander en de waarheid van een ander erkennen zijn dingen die we allemaal moeilijk vinden maar waar we wel naar moeten streven. Het is één van de dingen die er al dan niet voor zorgen dat we heel zijn, in balans met onszelf. De waarheid erkennen is leren leven met jezelf, leren jezelf bloot stellen.
Anthea liet ons een kwartiertje de tijd om de waarheid over onszelf opschrijven, zoals die kwam. Gewoon al het feit dat je daar eventjes over kon nadenken en die dingen onder woorden kon brengen, ook al was het maar zo kort, vond ik al bevrijdend. Ik herinner me dat ik vroeger al mijn emoties kon laten wegvloeien in mijn dagboek. Dit voelde eigenlijk net zo aan.
Iedereen zegt dat ik zelfverzekerd ben, maar diep in mij zit eigenlijk een vreselijk bang en schuw klein meisje dat wanhopig aanvaard wil worden en bang is om gekwetst te worden. Afwijzing is eigenlijk mijn grootste angst en dat geldt op alle vlakken: professioneel, sexueel, in de liefde, ...Mijn grootmoeder langs moederskant heeft ooit gezegd dat ik beter nooit was geboren en die kwetsuur zit nog steeds zeer diep. Ik begrijp ondertussen met mijn verstand wel waarom ze dat toen zei, maar het doet nog altijd pijn. Eén van de resultaten is dat ik behoorlijk arrogant kan zijn, dat is zo'n beetje mijn harde schil. Dat zorgt er ook voor dat ik andere mensen die zo onzeker zijn er zo kan uitpikken, dat verdedigingsmechanisme is zo herkenbaar. Maar daardoor kan ik ook de bange meisjes en jongens binnenin zien en kan ik veel meer hebben van "moeilijke" mensen.
Ik ben heel bang om mijn liefste te verliezen. Als je besluit om je leven met iemand te delen, wil dat zeggen dat je de teugels als het ware aan die ander geeft. Je laat de controle los. Dat vind ik zeer moeilijk, al ben ik daarin losser geworden met de jaren. Het heeft behoorlijk lang geduurd voor ik aan mijzelf toegaf dat ik hem graag zag en dat ook aan hem vertelde. Het maakte me kwetsbaar en die kwetsbaarheid is er nog altijd. Eén woord van hem is voldoende om mij achteruit te blazen. Als wij ruzie maken, is het meestal omdat hij in "silent mode" is over iets dat hem stoort. Dan voel ik mij echt onbehaaglijk, dan ben ik bang dat het gedaan is en dat ik mijzelf ga moeten oprapen. Meestal gaat dat over seks, hij heeft nu eenmaal een veel groter libido dan ik en ik moet echt mijn best doen om daar aan te denken. Dat klinkt behoorlijk egocentrisch, en dat is het waarschijnlijk ook, al vind ik dat dat nogal meevalt. Mijn liefste zegt dat ik moeilijk ben en hij gemakkelijk en dat het daardoor is dat wij überhaupt werken. Ik denk dat we geen slecht koppel zijn, al moet ik er soms op letten dat we niet te veel naast elkaar doen. We kunnen over alles praten, ook over seks (of het gebrek daaraan). Hij maakt daar altijd grapjes over en dat vind ik niet leuk. Ik weet heus wel dat ik daaraan moet werken. Boer en kiespijn!
Ik ben eigenlijk te gemakkelijk voor mijzelf, laat mijzelf te veel gaan. Ik ben redelijk streng voor de kinderen, al vindt mijn liefste van niet, en ik zou even streng moeten zijn voor mijzelf. Over stomme dingen ook: niet snoepen 's avonds, geen limonade, enz. ... Dat komt waarschijnlijk omdat ik eigenlijk nogal lui ben. Dat is géén goede eigenschap, al kan je daardoor veel relativeren.
Toen ik dat daar allemaal op papier zag staan, was ik verbaas dat dat er allemaal uitgekomen was in dat korte stukje tijd. Anthea vroeg ons om wat we hadden opgeschreven te vertellen aan twee meisjes uit de groep. De eerste was Elenor, die mij en mijn liefste goed kent, en daarna deed ik het nog eens opnieuw met Nahja. Ik betrapte me erop dat ik stoer en lacherig, en zelfs een beetje uitdagend mijn verhaal deed, maar dat was weer het klassieke verdedigingsmechanisme. Vanbinnen voelde ik me kwetsbaar, maar ik deed verder. Het voelde alsof ik een berekend risico nam. Het viel me op dat het veel gemakkelijker was om te vertellen tegen Nahja dan tegen Elenor. Dat zal wel komen omdat zij mij redelijk goed kent en dus al een waarheid over mij in haar hoofd heeft. Ik moest toch een knop in mijn hoofd omdraaien. Het was moeilijker dan ik dacht om die misschien fictieve waarheid te vervormen naar iets dat minder mooi is ...
Het was ook moeilijker dan ik dacht om gewoon te luisteren naar iemand anders en niks anders. De neiging om te relateren naar je eigen leven blijft toch groot. Als je dat bewust achterwege moet laten, moet je daar echt je best voor doen.
Sommige mensen weten met hun "waarheid" de energie als het ware weg te zuigen uit je lijf. Dat was hier helemaal niet het geval. Wat we tegenover elkaar deden was niet klagen en zeuren over wat ons allemaal was tekort gedaan, maar eerder het zelf erkennen van onze tekortkomingen. We stonden beiden op eenzelfde niveau, de luisteraar en diegene die zijn waarheid op tafel legde. Eens de ongemakkelijkheid voorbij, voelde ik me in een soort van zen-staat komen en was het gemakkelijk om gewoon eerlijk te zijn tegenover de ander en vooral tegenover mezelf. Want daar draait het volgens mij om. Je moet je kunnen blootgeven tegenover jezelf, jezelf kunnen nemen zoals je zelf bent. Dan pas word je heel. Eigenlijk hebben we dat al geleerd in de "Schaduw"-workshop van Phyllis Currott die we ooit met de coven hebben gedaan. Het is pas als we de schaduw kunnen erkennen, dat we met hem kunnen leven. We moeten hem niet overwinnen, we moeten hem enkel een plaats geven in ons leven. Dat is ook zo met de waarheid.
Na deze oefeningen liet Anthea ons denken aan een "waarheid" die ooit tegen ons was gezegd en die mee bepaald heeft wie we zijn. Op de plek waar die waarheid ons heeft gekwetst, moesten we een sjaal binden. Ik weet niet waarom, maar ik moest denken aan die keer dat ik mijn haar geverfd had met henna. Ik had toen lang haar en dat gaf me een heel vrouwelijk gevoel. Ik had de henna veel te lang laten trekken en mijn haar was echt oranje. Toch vond ik het iets hebben. Ik herinner me dat ik door Leuven liep, helemaal in het zwart, met dat lange oranje haar. Ik zag de jongens kijken en dat voelde echt goed. Ik ben nooit heel zeker geweest over mijn sexualiteit. Ik heb me nooit mooi gevoeld of speciaal of begeerlijk. Maar die avond liep ik met een verende tred, de kin hoog opgeheven, en dat lange rode haar zwaaiend achter op mijn rug. Gewoon al terugdenken aan die herinnering geeft me een goed gevoel. Mijn moeder vond dat oranje maar niets. Toen ze de puntjes van mijn haar ging knippen, knipte ze het kort. Misschien had ze inderdaad gelijk en zag het er niet uit, maar ik voelde me letterlijk gekortwiekt. Het heeft lang geduurd voor ik me nog eens zo vrouwelijk heb gevoeld als die avond met mijn lange haar in Leuven... Dat het mijn moeder was die me dat gevoel van de-wereld-aankunnen had afgenomen, was extra bitter. Mijn haar is niet bijzonder, maar het staat voor mij symbool voor mijn vrouw zijn, van mijn sexualiteit. Ik draag het bijna altijd opgestoken, alleen in bed is het los. Dan voel ik me sexy. Het is zo'n beetje als met Samson: pak me mijn haar af en ik verlies mijn vrouwelijke kracht... Later, toen ik weer lang haar had, deed een vriend van mijn broer het opnieuw. Hij noemde mijn haar matrassenvulsel. Hij is het al lang vergeten, ik niet. En wat te denken van de kapper bij de hippe kapperszaak "De Client" in Antwerpen die me uit de grond van zijn hart toeriep: "Waarom knip jij je haar in 's hemelsnaam niet af!? Daar kan je toch niks mee doen!". Dat kwam hard aan. Mijn haar ligt gevoelig. Sindsdien ben ik balorig en laat ik het niet meer kort knippen.
Ik bond de sjaal rond mijn hoofd en kreeg van de weerga een brok in mijn keel. Blijkbaar wilde dat er toch al lang uit. Ik voelde hoe mijn keel dicht trok en het deed bijna fysiek pijn om het henna-voorval van toen te vertellen. Raar, want ik was eigenlijk bijna vergeten dat dat ooit was gebeurd.
Ik heb wel vaker problemen om dingen te zeggen. Mijn keelchakra mag dan al open staan, in de benedenwereld spreek ik niet. Daar zijn ook geen woorden nodig. Misschien is dat wel een teken dat er in mij nog vanalles zit dat uitgesproken moet worden, dat bevrijd moet worden.
Fjierra haalde sjaal van mijn hoofd en iedereen kwam rond me staan. "Dit is de waarheid" zei iedereen. Ik voelde hun aanwezigheid als heel troostend, als een soort van vloeibare warme knuffel. Knuffels zijn voor mij heel emotioneel en ik moest bewust mijn best doen om gewoon te blijven lachen.
---
III. De stem van de waarheid
1) Waarheid heeft verschillende lagen.
Waarom is het zo moeilijk om de waarheid te spreken? Eén van de dingen die we als kind allemaal wel geleerd hebben, is dat je de waarheid moet zeggen en niet mag liegen. Maar is dat wel zo simpel? Er zijn ook andere zaken die we tijdens ons leven geleerd hebben bv. “als je niets goeds kan zeggen, kan je beter zwijgen” of “de waarheid kwetst/is te pijnlijk om uit te spreken”.
Misschien heeft zich tijdens je leven het geloof ontwikkeld dat niemand echt geïnteresseerd is in wat je te zeggen hebt of dat wat je zegt niet echt de moeite is om naar te luisteren. Misschien ben je zelfs bang geworden om de waarheid te spreken? Zeker als het om persoonlijke en emotionele zaken gaat, aangezien die vaak niet gestaafd kunnen worden door feiten.
Hoewel we onszelf vaak als eerlijke en oprechte personen beschouwen, is het niet steeds gemakkelijk om de waarheid te spreken. Hoe vaak gebeurt het niet dat we wel communiceren over wat er op onze maag ligt, maar dat een hele laag aan emotionele waarheid niet wordt uitgesproken of niet wordt erkend? Hoe vaak is die emotionele waarheid niet verborgen achter rationalisaties en logische argumenten? Hoe vaak ontkennen we onze eigen emotionele waarheid, om welke reden dan ook, en maken we onszelf iets wijs voor de goede vrede, om de ander niet te kwetsen, om niemand tot last te zijn, omdat we denken dat het toch niet de moeite waard is om er woorden aan vuil te maken… enkel en alleen maar om na een tijdje te voelen dat we toch nog ongelukkig achter blijven?
Je zou kunnen zeggen dat waarheid uit verschillende lagen bestaat: een objectieve waarheid die gestaafd en
bewezen kan worden door feiten en een subjectieve waarheid welke onze innerlijke waarheid is, gebaseerd op ons aanvoelen en onze emoties. Maar “de waarheid” is zelden enkel objectief of enkel subjectief. Maar al
te vaak ligt de waarheid ergens in het midden. Zeker is dus dat “de waarheid” een complexe aangelegenheid is.
2) Waarheid en erkenning
Wanneer iemand zijn/haar waarheid met ons deelt, dan merken we dat deze waarheid het beste reageert op
erkenning. Als er erkenning is, dan is er een zekere mate van opluchting merkbaar en komt er een opening tot een verder gesprek, dan wordt er écht geluisterd. Wanneer de waarheid echter onthaald wordt op
(tegen)argumenten, de ander proberen te overhalen of het aanhalen van andere standpunten, dan blijft er steeds iets heel onbevredigends “hangen” in onszelf. Dan hebben we het gevoel dat er niet echt wordt geluisterd en ontstaan er sneller conflicten.
Daarom is het vaak gemakkelijker om de waarheid te benoemen t.o.v. een buitenstaander die jou of je situatie niet kent, want daar krijg je de kans om de waarheid uit te spreken zonder dat je onderbroken
wordt of zonder dat je je moet verantwoorden en verdedigen. Denk maar eens terug aan de laatste
keer dat je een conflict hebt gehad met iemand. Had je het gevoel te mogen uitspreken? Had je het gevoel
dat er écht werd geluisterd? Misschien voelde je zelf de nood om je te moeten verdedigen of verantwoorden? Hoe vaak heb je zelf de ander onderbroken vanuit die behoefte? Heb je zelf wel écht
geluisterd en begrepen wat de ander zei? De waarheid zeggen kan in deze context een echt gevecht worden,
met jezelf en met elkaar. De waarheid zeggen voelt zelden veilig aan. Het maakt ons kwetsbaar en laat ons geen ruimte om ons terug te trekken. Het focust de aandacht op onszelf wanneer we het meest kwetsbaar zijn. Als die kwetsbaarheid dan niet gerespecteerd wordt, vervallen we snel in een patroon van aanvallen en verdedigen.
Rond de waarheid hangt ook vaak een grote stilte. Vaak omdat we de waarheid niet durven te zeggen en
haar dan maar ontwijken. De waarheid zeggen wordt zelden gezien als sociaal wenselijk gedrag omdat de waarheid niet altijd zo aangenaam is en voor de ander pijnlijk kan zijn. Wat doen we in zulke situaties? Een compromis sluiten waarin we maar een deel van de waarheid zeggen en voor de rest zwijgen? Iets impliceren omdat we het niet rechtuit durven zeggen? Of een klein beetje van de waarheid zeggen om te kijken hoe deze ontvangen wordt?
De waarheid zeggen kan moeilijk zijn, maar het alternatief, stilzwijgen, laat onszelf meestal achter met
ongemak, angst, leugens en pijn. Het juiste niveau vinden van de waarheid te spreken is een belangrijk
onderdeel van trouw zijn aan en vrede hebben met jezelf.
Huiswerkopdracht:
Om de waarheid te kunnen spreken, is het essentieel dat je je stem gebruikt. De volgende huiswerkopdracht is bedoeld om je bewust met je stem te laten omgaan. Zing met de radio mee of chant, als je alleen bent maar ook als iemand je kan horen. Hoe is dit voor jou? Voel je een verschil tussen beide situaties?
Geef luidop (dus niet geschreven) je mening over een onderwerp, op het werk, thuis, bij vrienden, … Neem
een standpunt in en verdedig dat in één op één contact en binnen een groep. Hoe voelt dat aan voor jou?
Wat zijn de reacties? Noteer je ervaringen in je magisch dagboek.
3) De waarheid over seks
De waarheid spreken is één ding, maar de waarheid spreken over seks en seksualiteit is vaak nog een heel
ander paar mouwen. Onze kwetsbaarheid lijkt zich te verdubbelen wanneer het over dit thema gaat omdat zoveel angsten, oude patronen en onbewuste boodschappen in de conversatie sluipen. Bovendien is seks op zich zo intens, zo zonder woorden, dat het zelfs niet zeker is of je hierover wel de hele waarheid kan vertellen.
De uitdaging in praten over seks begint al bij de kleinste dingen: naar waarheid durven zeggen wat je fijn vindt en wat niet, aangeven waar je grenzen liggen, eerlijk zeggen wat je voelt… Het wordt nog moeilijker als het gaat over thema’s zoals seksueel misbruik, situaties waarin je grenzen op lichamelijk en seksueel vlak
geschonden werden, zaken die je achteraf gezien liever niet had gedaan. Hoewel je soms de waarheid zou willen zeggen over seks, is het niet altijd gemakkelijk om de juiste woorden ervoor te vinden.
Sommigen zijn voorstaander van altijd alles heel open en eerlijk tegen je partner te zeggen aangaande het
thema seks. Anderen adviseren dan weer om wel te communiceren, maar over zaken die je partner zouden
kunnen kwetsen te zwijgen. Nog anderen vinden dat je recht hebt op je eigen privé gedachten en alles wat
de ander niet rechtstreeks aanbelangt ook niet hoeft gezegd te worden. Elk koppel beslist hierin voor zichzelf
wat voor hen het beste werkt en dit kan veranderen over de loop van de tijd. Soms kan het helpend zijn om
te benoemen dat je het moeilijk hebt om écht te zeggen wat je denkt of voelt. Dat maakt dat de gesprekspartner meestal begrijpender reageert en beseft dat een moeilijk thema ter sprake wordt gebracht.
Huiswerkopdracht
Denk voor jezelf eens na in hoeverre je op seksueel vlak eerlijk bent tegen je partner over wat je voelt, graag wil, leuk vindt, fantasieën, gedachten, …. Zijn sommige zaken gemakkelijker bespreekbaar dan
andere? Wat maakt het voor jou moeilijk om over dit thema eerlijk te communiceren met je partner?
Oefening:
Neem een 15-tal minuten de tijd om in je magisch dagboek de waarheid over jezelf neer te schrijven. Schrijf
de waarheid op over je leven, je dromen, je angsten, je pijn, je seksualiteit… Schrijf de waarheid over je dagdagelijkse leven, de waarheid achter je gewoonten, je vriendschappen, je geliefden. Schrijf de waarheid over je essentie, je ziel. Je kan dit neerschrijven in losse woorden, in puntjes, in tekst, door elkaar, groot, klein, … Schrijf enkel de waarheid neer, zoveel van de waarheid als je kan binnen de tijd die je ter beschikking hebt. Stop dan, ook al is het nog niet af, ook al heb je niet veel opgeschreven. Misschien
voel je dat er nog een deel ontbreekt, dat geeft niet. Je kan deze oefening voor jezelf thuis herhalen en verder afwerken.
Bekijk nu wat je geschreven hebt en omcirkel de zaken die écht de waarheid zijn, hoe confronterend,
moeilijk of beangstigend deze zaken ook mogen zijn. Dit is JOUW waarheid en ze mag er zijn!
Opdracht:
Ga per twee zitten en deel gedurende een 10-tal minuten jouw waarheid die je in de vorige oefening hebt opgeschreven met de andere persoon. Wees je bewust van wat deze oefening met je doet, hoe het aanvoelt om helemaal eerlijk de waarheid te spreken.
De ander probeert vooral te luisteren en empathisch(!) te reageren zodat de waarheid volledig kan ontvangen en erkend worden. Let hierbij op de reacties van je gesprekspartner.
Wissel daarna.
Doe deze oefening met iemand die je (redelijk) goed kent en met iemand die je nog niet zo goed kent. Is er
een verschil?
Opdracht
Denk aan de zaken die tegen je gezegd zijn geweest over jou of jouw seksualiteit toen je opgroeide of in
het recente verleden. Dit hoeft niet rechtstreeks tegen je gezegd te zijn, het kan ook zijn dat je je ouders of
anderen erover hoorde praten. Kies een uitspraak uit die een grote impact op jou of je seksualiteitsbeleving had/heeft en tot op heden is blijven hangen, een uitspraak die emotioneel iets pijnlijks losmaakt in je.
Zoek in de plaats op je lichaam waar je de pijn hiervan het hardste voelt en bindt die af met een sjaal. Op
deze manier symboliseren we de toestand van zwijgen, de waarheid niet uit te spreken. Je belemmert
jezelf door de pijn binnen te houden. Spreek nu in groep uit wat er tegen jou gezegd is geweest, welke impact dat op jou heeft gehad of wat de consequenties ervan geweest zijn en tenslotte, wat de echte waarheid is.
Tijdens dit proces is het de bedoeling dat de anderen slechts luisteren, je niet aanmoedigen of bevestigen. Het gaat om het uitspreken van jouw waarheid, niet over wat anderen hiervan vinden.
Laat jezelf door je buur bevrijden van de sjaal en voel de helende werking van het uitspreken van de
waarheid. De groep bevestigt dit proces door te zeggen “dit is de waarheid”.
Huiswerkopdracht:
Schrijf het woord “waarheid” in het midden van je blad en omcirkel het.
Maak nu 3 concentrische cirkels rondom dit woord.
Denk vervolgens na over de mensen uit je omgeving (je partner, vrienden, collega’s, coven…) en plaats hen op de juiste afstand van de waarheid (open – gemiddeld – gesloten). In hoeverre deel jij de waarheid met hen? Ben je eerlijk tegen hen? Wie staat op welke afstand? Welke plaats neemt waarheid in je sociale leven in? Is dit ok zo of wil je hierin dingen veranderen? Noteer je bevindingen in je magisch dagboek.
Huiswerkopdracht:
Vaak gebeurt het dat we ook of vooral tegen onszelf liegen. We maken onszelf kleine dingen wijs. We geloven in onze eigen kleine leugentjes om onszelf te sussen, om niet met de waarheid geconfronteerd
te moeten worden. Maak in je magisch dagboek een blad met twee kolommen. In de ene kolom schrijf je
alle kleine leugentjes en dingen die je jezelf zo graag wijs maakt op. In de andere kolom schrijf je op of je
bereid bent om de waarheid ervan onder ogen te zien en na te streven en hoe je dat zal doen. Doe dit dan
ook.
Wat doet deze oefening met je?
Noteer je ervaringen in je magisch dagboek.
Anthea leidde ons vanavond naar de vijfde draad in de gordel van Aphrodite: de stem van de waarheid. De waarheid vertellen aan een ander en de waarheid van een ander erkennen zijn dingen die we allemaal moeilijk vinden maar waar we wel naar moeten streven. Het is één van de dingen die er al dan niet voor zorgen dat we heel zijn, in balans met onszelf. De waarheid erkennen is leren leven met jezelf, leren jezelf bloot stellen.
Anthea liet ons een kwartiertje de tijd om de waarheid over onszelf opschrijven, zoals die kwam. Gewoon al het feit dat je daar eventjes over kon nadenken en die dingen onder woorden kon brengen, ook al was het maar zo kort, vond ik al bevrijdend. Ik herinner me dat ik vroeger al mijn emoties kon laten wegvloeien in mijn dagboek. Dit voelde eigenlijk net zo aan.
Iedereen zegt dat ik zelfverzekerd ben, maar diep in mij zit eigenlijk een vreselijk bang en schuw klein meisje dat wanhopig aanvaard wil worden en bang is om gekwetst te worden. Afwijzing is eigenlijk mijn grootste angst en dat geldt op alle vlakken: professioneel, sexueel, in de liefde, ...Mijn grootmoeder langs moederskant heeft ooit gezegd dat ik beter nooit was geboren en die kwetsuur zit nog steeds zeer diep. Ik begrijp ondertussen met mijn verstand wel waarom ze dat toen zei, maar het doet nog altijd pijn. Eén van de resultaten is dat ik behoorlijk arrogant kan zijn, dat is zo'n beetje mijn harde schil. Dat zorgt er ook voor dat ik andere mensen die zo onzeker zijn er zo kan uitpikken, dat verdedigingsmechanisme is zo herkenbaar. Maar daardoor kan ik ook de bange meisjes en jongens binnenin zien en kan ik veel meer hebben van "moeilijke" mensen.
Ik ben heel bang om mijn liefste te verliezen. Als je besluit om je leven met iemand te delen, wil dat zeggen dat je de teugels als het ware aan die ander geeft. Je laat de controle los. Dat vind ik zeer moeilijk, al ben ik daarin losser geworden met de jaren. Het heeft behoorlijk lang geduurd voor ik aan mijzelf toegaf dat ik hem graag zag en dat ook aan hem vertelde. Het maakte me kwetsbaar en die kwetsbaarheid is er nog altijd. Eén woord van hem is voldoende om mij achteruit te blazen. Als wij ruzie maken, is het meestal omdat hij in "silent mode" is over iets dat hem stoort. Dan voel ik mij echt onbehaaglijk, dan ben ik bang dat het gedaan is en dat ik mijzelf ga moeten oprapen. Meestal gaat dat over seks, hij heeft nu eenmaal een veel groter libido dan ik en ik moet echt mijn best doen om daar aan te denken. Dat klinkt behoorlijk egocentrisch, en dat is het waarschijnlijk ook, al vind ik dat dat nogal meevalt. Mijn liefste zegt dat ik moeilijk ben en hij gemakkelijk en dat het daardoor is dat wij überhaupt werken. Ik denk dat we geen slecht koppel zijn, al moet ik er soms op letten dat we niet te veel naast elkaar doen. We kunnen over alles praten, ook over seks (of het gebrek daaraan). Hij maakt daar altijd grapjes over en dat vind ik niet leuk. Ik weet heus wel dat ik daaraan moet werken. Boer en kiespijn!
Ik ben eigenlijk te gemakkelijk voor mijzelf, laat mijzelf te veel gaan. Ik ben redelijk streng voor de kinderen, al vindt mijn liefste van niet, en ik zou even streng moeten zijn voor mijzelf. Over stomme dingen ook: niet snoepen 's avonds, geen limonade, enz. ... Dat komt waarschijnlijk omdat ik eigenlijk nogal lui ben. Dat is géén goede eigenschap, al kan je daardoor veel relativeren.
Toen ik dat daar allemaal op papier zag staan, was ik verbaas dat dat er allemaal uitgekomen was in dat korte stukje tijd. Anthea vroeg ons om wat we hadden opgeschreven te vertellen aan twee meisjes uit de groep. De eerste was Elenor, die mij en mijn liefste goed kent, en daarna deed ik het nog eens opnieuw met Nahja. Ik betrapte me erop dat ik stoer en lacherig, en zelfs een beetje uitdagend mijn verhaal deed, maar dat was weer het klassieke verdedigingsmechanisme. Vanbinnen voelde ik me kwetsbaar, maar ik deed verder. Het voelde alsof ik een berekend risico nam. Het viel me op dat het veel gemakkelijker was om te vertellen tegen Nahja dan tegen Elenor. Dat zal wel komen omdat zij mij redelijk goed kent en dus al een waarheid over mij in haar hoofd heeft. Ik moest toch een knop in mijn hoofd omdraaien. Het was moeilijker dan ik dacht om die misschien fictieve waarheid te vervormen naar iets dat minder mooi is ...
Het was ook moeilijker dan ik dacht om gewoon te luisteren naar iemand anders en niks anders. De neiging om te relateren naar je eigen leven blijft toch groot. Als je dat bewust achterwege moet laten, moet je daar echt je best voor doen.
Sommige mensen weten met hun "waarheid" de energie als het ware weg te zuigen uit je lijf. Dat was hier helemaal niet het geval. Wat we tegenover elkaar deden was niet klagen en zeuren over wat ons allemaal was tekort gedaan, maar eerder het zelf erkennen van onze tekortkomingen. We stonden beiden op eenzelfde niveau, de luisteraar en diegene die zijn waarheid op tafel legde. Eens de ongemakkelijkheid voorbij, voelde ik me in een soort van zen-staat komen en was het gemakkelijk om gewoon eerlijk te zijn tegenover de ander en vooral tegenover mezelf. Want daar draait het volgens mij om. Je moet je kunnen blootgeven tegenover jezelf, jezelf kunnen nemen zoals je zelf bent. Dan pas word je heel. Eigenlijk hebben we dat al geleerd in de "Schaduw"-workshop van Phyllis Currott die we ooit met de coven hebben gedaan. Het is pas als we de schaduw kunnen erkennen, dat we met hem kunnen leven. We moeten hem niet overwinnen, we moeten hem enkel een plaats geven in ons leven. Dat is ook zo met de waarheid.
Na deze oefeningen liet Anthea ons denken aan een "waarheid" die ooit tegen ons was gezegd en die mee bepaald heeft wie we zijn. Op de plek waar die waarheid ons heeft gekwetst, moesten we een sjaal binden. Ik weet niet waarom, maar ik moest denken aan die keer dat ik mijn haar geverfd had met henna. Ik had toen lang haar en dat gaf me een heel vrouwelijk gevoel. Ik had de henna veel te lang laten trekken en mijn haar was echt oranje. Toch vond ik het iets hebben. Ik herinner me dat ik door Leuven liep, helemaal in het zwart, met dat lange oranje haar. Ik zag de jongens kijken en dat voelde echt goed. Ik ben nooit heel zeker geweest over mijn sexualiteit. Ik heb me nooit mooi gevoeld of speciaal of begeerlijk. Maar die avond liep ik met een verende tred, de kin hoog opgeheven, en dat lange rode haar zwaaiend achter op mijn rug. Gewoon al terugdenken aan die herinnering geeft me een goed gevoel. Mijn moeder vond dat oranje maar niets. Toen ze de puntjes van mijn haar ging knippen, knipte ze het kort. Misschien had ze inderdaad gelijk en zag het er niet uit, maar ik voelde me letterlijk gekortwiekt. Het heeft lang geduurd voor ik me nog eens zo vrouwelijk heb gevoeld als die avond met mijn lange haar in Leuven... Dat het mijn moeder was die me dat gevoel van de-wereld-aankunnen had afgenomen, was extra bitter. Mijn haar is niet bijzonder, maar het staat voor mij symbool voor mijn vrouw zijn, van mijn sexualiteit. Ik draag het bijna altijd opgestoken, alleen in bed is het los. Dan voel ik me sexy. Het is zo'n beetje als met Samson: pak me mijn haar af en ik verlies mijn vrouwelijke kracht... Later, toen ik weer lang haar had, deed een vriend van mijn broer het opnieuw. Hij noemde mijn haar matrassenvulsel. Hij is het al lang vergeten, ik niet. En wat te denken van de kapper bij de hippe kapperszaak "De Client" in Antwerpen die me uit de grond van zijn hart toeriep: "Waarom knip jij je haar in 's hemelsnaam niet af!? Daar kan je toch niks mee doen!". Dat kwam hard aan. Mijn haar ligt gevoelig. Sindsdien ben ik balorig en laat ik het niet meer kort knippen.
Ik bond de sjaal rond mijn hoofd en kreeg van de weerga een brok in mijn keel. Blijkbaar wilde dat er toch al lang uit. Ik voelde hoe mijn keel dicht trok en het deed bijna fysiek pijn om het henna-voorval van toen te vertellen. Raar, want ik was eigenlijk bijna vergeten dat dat ooit was gebeurd.
Ik heb wel vaker problemen om dingen te zeggen. Mijn keelchakra mag dan al open staan, in de benedenwereld spreek ik niet. Daar zijn ook geen woorden nodig. Misschien is dat wel een teken dat er in mij nog vanalles zit dat uitgesproken moet worden, dat bevrijd moet worden.
Fjierra haalde sjaal van mijn hoofd en iedereen kwam rond me staan. "Dit is de waarheid" zei iedereen. Ik voelde hun aanwezigheid als heel troostend, als een soort van vloeibare warme knuffel. Knuffels zijn voor mij heel emotioneel en ik moest bewust mijn best doen om gewoon te blijven lachen.
---
III. De stem van de waarheid
1) Waarheid heeft verschillende lagen.
Waarom is het zo moeilijk om de waarheid te spreken? Eén van de dingen die we als kind allemaal wel geleerd hebben, is dat je de waarheid moet zeggen en niet mag liegen. Maar is dat wel zo simpel? Er zijn ook andere zaken die we tijdens ons leven geleerd hebben bv. “als je niets goeds kan zeggen, kan je beter zwijgen” of “de waarheid kwetst/is te pijnlijk om uit te spreken”.
Misschien heeft zich tijdens je leven het geloof ontwikkeld dat niemand echt geïnteresseerd is in wat je te zeggen hebt of dat wat je zegt niet echt de moeite is om naar te luisteren. Misschien ben je zelfs bang geworden om de waarheid te spreken? Zeker als het om persoonlijke en emotionele zaken gaat, aangezien die vaak niet gestaafd kunnen worden door feiten.
Hoewel we onszelf vaak als eerlijke en oprechte personen beschouwen, is het niet steeds gemakkelijk om de waarheid te spreken. Hoe vaak gebeurt het niet dat we wel communiceren over wat er op onze maag ligt, maar dat een hele laag aan emotionele waarheid niet wordt uitgesproken of niet wordt erkend? Hoe vaak is die emotionele waarheid niet verborgen achter rationalisaties en logische argumenten? Hoe vaak ontkennen we onze eigen emotionele waarheid, om welke reden dan ook, en maken we onszelf iets wijs voor de goede vrede, om de ander niet te kwetsen, om niemand tot last te zijn, omdat we denken dat het toch niet de moeite waard is om er woorden aan vuil te maken… enkel en alleen maar om na een tijdje te voelen dat we toch nog ongelukkig achter blijven?
Je zou kunnen zeggen dat waarheid uit verschillende lagen bestaat: een objectieve waarheid die gestaafd en
bewezen kan worden door feiten en een subjectieve waarheid welke onze innerlijke waarheid is, gebaseerd op ons aanvoelen en onze emoties. Maar “de waarheid” is zelden enkel objectief of enkel subjectief. Maar al
te vaak ligt de waarheid ergens in het midden. Zeker is dus dat “de waarheid” een complexe aangelegenheid is.
2) Waarheid en erkenning
Wanneer iemand zijn/haar waarheid met ons deelt, dan merken we dat deze waarheid het beste reageert op
erkenning. Als er erkenning is, dan is er een zekere mate van opluchting merkbaar en komt er een opening tot een verder gesprek, dan wordt er écht geluisterd. Wanneer de waarheid echter onthaald wordt op
(tegen)argumenten, de ander proberen te overhalen of het aanhalen van andere standpunten, dan blijft er steeds iets heel onbevredigends “hangen” in onszelf. Dan hebben we het gevoel dat er niet echt wordt geluisterd en ontstaan er sneller conflicten.
Daarom is het vaak gemakkelijker om de waarheid te benoemen t.o.v. een buitenstaander die jou of je situatie niet kent, want daar krijg je de kans om de waarheid uit te spreken zonder dat je onderbroken
wordt of zonder dat je je moet verantwoorden en verdedigen. Denk maar eens terug aan de laatste
keer dat je een conflict hebt gehad met iemand. Had je het gevoel te mogen uitspreken? Had je het gevoel
dat er écht werd geluisterd? Misschien voelde je zelf de nood om je te moeten verdedigen of verantwoorden? Hoe vaak heb je zelf de ander onderbroken vanuit die behoefte? Heb je zelf wel écht
geluisterd en begrepen wat de ander zei? De waarheid zeggen kan in deze context een echt gevecht worden,
met jezelf en met elkaar. De waarheid zeggen voelt zelden veilig aan. Het maakt ons kwetsbaar en laat ons geen ruimte om ons terug te trekken. Het focust de aandacht op onszelf wanneer we het meest kwetsbaar zijn. Als die kwetsbaarheid dan niet gerespecteerd wordt, vervallen we snel in een patroon van aanvallen en verdedigen.
Rond de waarheid hangt ook vaak een grote stilte. Vaak omdat we de waarheid niet durven te zeggen en
haar dan maar ontwijken. De waarheid zeggen wordt zelden gezien als sociaal wenselijk gedrag omdat de waarheid niet altijd zo aangenaam is en voor de ander pijnlijk kan zijn. Wat doen we in zulke situaties? Een compromis sluiten waarin we maar een deel van de waarheid zeggen en voor de rest zwijgen? Iets impliceren omdat we het niet rechtuit durven zeggen? Of een klein beetje van de waarheid zeggen om te kijken hoe deze ontvangen wordt?
De waarheid zeggen kan moeilijk zijn, maar het alternatief, stilzwijgen, laat onszelf meestal achter met
ongemak, angst, leugens en pijn. Het juiste niveau vinden van de waarheid te spreken is een belangrijk
onderdeel van trouw zijn aan en vrede hebben met jezelf.
Huiswerkopdracht:
Om de waarheid te kunnen spreken, is het essentieel dat je je stem gebruikt. De volgende huiswerkopdracht is bedoeld om je bewust met je stem te laten omgaan. Zing met de radio mee of chant, als je alleen bent maar ook als iemand je kan horen. Hoe is dit voor jou? Voel je een verschil tussen beide situaties?
Geef luidop (dus niet geschreven) je mening over een onderwerp, op het werk, thuis, bij vrienden, … Neem
een standpunt in en verdedig dat in één op één contact en binnen een groep. Hoe voelt dat aan voor jou?
Wat zijn de reacties? Noteer je ervaringen in je magisch dagboek.
3) De waarheid over seks
De waarheid spreken is één ding, maar de waarheid spreken over seks en seksualiteit is vaak nog een heel
ander paar mouwen. Onze kwetsbaarheid lijkt zich te verdubbelen wanneer het over dit thema gaat omdat zoveel angsten, oude patronen en onbewuste boodschappen in de conversatie sluipen. Bovendien is seks op zich zo intens, zo zonder woorden, dat het zelfs niet zeker is of je hierover wel de hele waarheid kan vertellen.
De uitdaging in praten over seks begint al bij de kleinste dingen: naar waarheid durven zeggen wat je fijn vindt en wat niet, aangeven waar je grenzen liggen, eerlijk zeggen wat je voelt… Het wordt nog moeilijker als het gaat over thema’s zoals seksueel misbruik, situaties waarin je grenzen op lichamelijk en seksueel vlak
geschonden werden, zaken die je achteraf gezien liever niet had gedaan. Hoewel je soms de waarheid zou willen zeggen over seks, is het niet altijd gemakkelijk om de juiste woorden ervoor te vinden.
Sommigen zijn voorstaander van altijd alles heel open en eerlijk tegen je partner te zeggen aangaande het
thema seks. Anderen adviseren dan weer om wel te communiceren, maar over zaken die je partner zouden
kunnen kwetsen te zwijgen. Nog anderen vinden dat je recht hebt op je eigen privé gedachten en alles wat
de ander niet rechtstreeks aanbelangt ook niet hoeft gezegd te worden. Elk koppel beslist hierin voor zichzelf
wat voor hen het beste werkt en dit kan veranderen over de loop van de tijd. Soms kan het helpend zijn om
te benoemen dat je het moeilijk hebt om écht te zeggen wat je denkt of voelt. Dat maakt dat de gesprekspartner meestal begrijpender reageert en beseft dat een moeilijk thema ter sprake wordt gebracht.
Huiswerkopdracht
Denk voor jezelf eens na in hoeverre je op seksueel vlak eerlijk bent tegen je partner over wat je voelt, graag wil, leuk vindt, fantasieën, gedachten, …. Zijn sommige zaken gemakkelijker bespreekbaar dan
andere? Wat maakt het voor jou moeilijk om over dit thema eerlijk te communiceren met je partner?
Oefening:
Neem een 15-tal minuten de tijd om in je magisch dagboek de waarheid over jezelf neer te schrijven. Schrijf
de waarheid op over je leven, je dromen, je angsten, je pijn, je seksualiteit… Schrijf de waarheid over je dagdagelijkse leven, de waarheid achter je gewoonten, je vriendschappen, je geliefden. Schrijf de waarheid over je essentie, je ziel. Je kan dit neerschrijven in losse woorden, in puntjes, in tekst, door elkaar, groot, klein, … Schrijf enkel de waarheid neer, zoveel van de waarheid als je kan binnen de tijd die je ter beschikking hebt. Stop dan, ook al is het nog niet af, ook al heb je niet veel opgeschreven. Misschien
voel je dat er nog een deel ontbreekt, dat geeft niet. Je kan deze oefening voor jezelf thuis herhalen en verder afwerken.
Bekijk nu wat je geschreven hebt en omcirkel de zaken die écht de waarheid zijn, hoe confronterend,
moeilijk of beangstigend deze zaken ook mogen zijn. Dit is JOUW waarheid en ze mag er zijn!
Opdracht:
Ga per twee zitten en deel gedurende een 10-tal minuten jouw waarheid die je in de vorige oefening hebt opgeschreven met de andere persoon. Wees je bewust van wat deze oefening met je doet, hoe het aanvoelt om helemaal eerlijk de waarheid te spreken.
De ander probeert vooral te luisteren en empathisch(!) te reageren zodat de waarheid volledig kan ontvangen en erkend worden. Let hierbij op de reacties van je gesprekspartner.
Wissel daarna.
Doe deze oefening met iemand die je (redelijk) goed kent en met iemand die je nog niet zo goed kent. Is er
een verschil?
Opdracht
Denk aan de zaken die tegen je gezegd zijn geweest over jou of jouw seksualiteit toen je opgroeide of in
het recente verleden. Dit hoeft niet rechtstreeks tegen je gezegd te zijn, het kan ook zijn dat je je ouders of
anderen erover hoorde praten. Kies een uitspraak uit die een grote impact op jou of je seksualiteitsbeleving had/heeft en tot op heden is blijven hangen, een uitspraak die emotioneel iets pijnlijks losmaakt in je.
Zoek in de plaats op je lichaam waar je de pijn hiervan het hardste voelt en bindt die af met een sjaal. Op
deze manier symboliseren we de toestand van zwijgen, de waarheid niet uit te spreken. Je belemmert
jezelf door de pijn binnen te houden. Spreek nu in groep uit wat er tegen jou gezegd is geweest, welke impact dat op jou heeft gehad of wat de consequenties ervan geweest zijn en tenslotte, wat de echte waarheid is.
Tijdens dit proces is het de bedoeling dat de anderen slechts luisteren, je niet aanmoedigen of bevestigen. Het gaat om het uitspreken van jouw waarheid, niet over wat anderen hiervan vinden.
Laat jezelf door je buur bevrijden van de sjaal en voel de helende werking van het uitspreken van de
waarheid. De groep bevestigt dit proces door te zeggen “dit is de waarheid”.
Huiswerkopdracht:
Schrijf het woord “waarheid” in het midden van je blad en omcirkel het.
Maak nu 3 concentrische cirkels rondom dit woord.
Denk vervolgens na over de mensen uit je omgeving (je partner, vrienden, collega’s, coven…) en plaats hen op de juiste afstand van de waarheid (open – gemiddeld – gesloten). In hoeverre deel jij de waarheid met hen? Ben je eerlijk tegen hen? Wie staat op welke afstand? Welke plaats neemt waarheid in je sociale leven in? Is dit ok zo of wil je hierin dingen veranderen? Noteer je bevindingen in je magisch dagboek.
Huiswerkopdracht:
Vaak gebeurt het dat we ook of vooral tegen onszelf liegen. We maken onszelf kleine dingen wijs. We geloven in onze eigen kleine leugentjes om onszelf te sussen, om niet met de waarheid geconfronteerd
te moeten worden. Maak in je magisch dagboek een blad met twee kolommen. In de ene kolom schrijf je
alle kleine leugentjes en dingen die je jezelf zo graag wijs maakt op. In de andere kolom schrijf je op of je
bereid bent om de waarheid ervan onder ogen te zien en na te streven en hoe je dat zal doen. Doe dit dan
ook.
Wat doet deze oefening met je?
Noteer je ervaringen in je magisch dagboek.
Reacties