Back to the future

Het was een fijne verrassing toen F. me een mailtje stuurde met de vraag of we nog eens konden afspreken om samen een koffietje te gaan drinken of iets te gaan eten. Hij is een vriend van lang geleden, toen ik nog op een klein appartementje in Wezembeek-Oppem woonde. We hadden elkaar al heel lang niet gezien, al leek het  alsof dat pas gisteren was. Tien jaar moet het zo ongeveer geweest zijn, een eeuwigheid, maar het deed me zoveel plezier om van hem te horen dat ik hem en zijn madam prompt  uitnodigde om te komen eten bij ons thuis.

F. leek opgelucht toen de afspraak was beklonken, want het had wat foefelen met agenda’s  nodig gehad eer we een gezamenlijke datum hadden kunnen prikken, terwijl hij klonk alsof het dringend was. En dat was het ook, want onze afspraak voor een etentje – een heel plezierige avond! – was veel meer dan dat. Maar daarvoor moeten we negentien jaar terug in de tijd, naar die dag in maart waarop Kaat werd geboren. Die staat in het geheugen gegrift van heel wat mensen, want niet alleen kwam ze drie maanden te vroeg, zowel haar leven als dat van mij hing aan een zijden draadje. En er kwamen zovele ‘amai, wat een geluk’-momenten bij kijken dat je begint te denken dat toeval écht niet bestaat. 

Wat denk je van de gynaecoloog die bij de stuipende vrouw in de shockroom meteen iets herkent dat alleen in verre streken nog voorkomt en dat in ons land zo zeldzaam is dat het enkel in de studieboeken geneeskunde staat, enkel omdat hij zo lang in die verre streken heeft gewerkt én net toevallig van wacht is.

Of de specialist anaesthesist die geen dienst heeft maar die iets vergeten is op zijn bureau, langs de ingang van de spoed binnengaat omdat de hoofdingang dicht is, langs de open deur van de shockroom met de stuipende vrouw loopt waar de artsen die voor haar leven en dat van haar baby vechten haar niet geïntubeerd krijgen en op het punt staan haar op te geven. De specialist anaesthesist klaart het klusje in een handomdraai.

Of het moment waarop de artsen zo wanhopig zijn dat ze moeten beslissen wie ze met een beetje geluk nog kunnen redden. Als ze de baby met een spoedkeizersnede halen en de mama opgeven, blijft de vrouw tot hun grote verbazing in leven, al blijft ze wel nog een paar dagen in coma. Maar mama en kind halen het allebei en maken het negentien jaar later goed. We moeten allebei een straffe bewaarengel hebben.

De geboorte van Kaat was een onverwacht moment van oecumene: heksen deden rituelen, nonnen in Zwitserland deden een speciale gebedsdienst, in Bulgarije werd voor haar gebeden tijdens een kerkdienst en overal werden kaarsjes aangestoken, gelijk van welke religie de familie en vrienden waren. Toen ik dat achteraf allemaal hoorde, was ik echt ontroerd en emotioneel.

Eén van die rituelen werd uitgevoerd door F. Bij de geboorte van Kaat had hij alles laten vallen en puur intuïtief een ritueel gedaan, vol angst voor dat kleine meisje zo groot als een pakje bloem, dat zo fragiel was dat ze haast doorschijnend leek. De spell die hij toen had geschreven had hij ingekaderd en zorgvuldig bewaard. Bij elke verhuis was het kader voorzichtig mee verhuisd en terug voorzichtig op zijn altaar gezet.

Nu was het tijd om de cirkel rond te maken en dus moest die bij Kaat geraken. Want in de spell gaat het niet over baby Kaat maar over grote Kaat. De Kaat van nu … Het was de bedoeling dat grote Kaat de spell van toen zou afsluiten, “de cirkel rond maken” zoals F. het zo mooi uitdrukte, want in de koortsachtige logica van toen bedacht hij dat als ze dat deed, dat dan ook zou dat betekenen dat het babietje zeker zou overleven. En ze overleefde het ook. In de toekomst moest er dus een ritueel uitgevoerd zijn dat daar mee voor had gezorgd of zou zorgen. 

Als wetenschapsgeek klinkt het ook helemaal niet zo gek: Einstein heeft ons geleerd dat tijdruimte niet recht of lineair is maar gekromd en dat het dus in theorie mogelijk is om terug in de tijd te reizen, als je tenminste sneller kan gaan dan het licht. Hoe dat precies werkt, moet je mij niet vragen - ik ben geen wetenschapper – maar het ritueel van F. indertijd  leek me dus helemaal niet zo ver gezocht.

Het moment om de spell af te werken was nu, zo vertelde zijn buikgevoel hem, en dus ging hij naar mij op zoek. Een beetje ademloos keek ik toe hoe hij voorzichtig het eenvoudige kader met kaarsvetvlekken aan Kaat gaf, hoe ze zich beiden over de kader heenbogen en hij zijn hanenpoten van negentien jaar geleden voor haar ontcijferde. Ik heb me zelden zo dankbaar gevoeld.

Full moon, sugar moon,

Sap moon rising,

Birch sap and honey sweet

Poured this offering

Before you know it,

Little Kate,

Ever so enterprising

Will stand before you

Hooded gown

Majestic and imposing

With twinkle eyes

And cry of joy

Shall cast this very blessing!

For time is naught

In the Lady’s eyes

And no maiden more astounding!

So mote it be!